(Son Güncelleme: 05.01.2020) Bu yazıda sizlere, Paris’in orta yerinde, tarihi dokunun tam ortasında inşa edilmiş, şehrin alışveriş ve yaşam merkezi, aynı zamanda da Paris ulaşımında çok önemli bir aktarma noktasının üzerinde bulunan Forum des Halles’den bahsetmek istiyorum.

Forum des Halles’i yazmak için çok uzun zamandır bekliyordum. Aslında çok daha önceden yazmam gerekirdi ama Paris’e yerleştiğim günden beri büyük bir restorasyondan geçtiği için, daha doğrusu yıkılıp yeniden yapıldığı için, şehrin bu kadar önemli ve bu kadar merkezi bir yerinden söz edebilmem için yapının yeniden açılmasını beklemem gerekti ve nihayet Nisan 2016 itibariyle Forum des Halles (forum de âl ya da foğum de âl) açıldı, ben de bu yazıyı hazırlamaya karar verdim.
 
Forum des Halles’i yazarken, çerçeveyi belirlemek aslında o kadar zor ki, çünkü bu dev kompleksin içinde yok yok. Her biri ayrı bir yazı başlığı olması gereken konuları şimdilik tek bir yazıda toparlayayım, zaman içinde gerekirse her bölümünü ayrı ayrı tanıtırız.
 
Forum des Halles Paris’in tam kalbinde, 1. arrondissement‘da, Châtelet‘de bulunuyor. Forum des Halles ile Seine Nehri arasındaki bölge, özellikle Rue de Rivoli ve çevresi Châtelet (şatle) olarak geçerken, Forum des Halles’in olduğu bölgeyi baz alacak olursak bu taraflar Les Halles (le âl) olarak anılıyor. Les Halles “haller” demek, hani şu sebze-meyve hali anlamındaki “hal”…

Alışveriş ve Yaşam Merkezi, Paris Ulaşımında Önemli Bir Aktarma Noktası:
Forum des Halles

Evet burada vaktiyle büyük bir hal binası varmış. Tarihi beş yüz yıl öncesine kadar giden bu hal binası en son 1863’te muhteşem bir mimari ile yeniden inşa edilmiş ve çelik-cam konstrüksiyonu ile şehrin en karakteristik yapılarından biri olmuş. Ne var ki hızla büyüyen nüfusa yetmemeye başlayıp, 1960’larda Rungis’deki dev hale taşınınca burası boş ve atıl kalmış. İşte bu dönemin ardından gelişen süreçte Fransızlar kendilerinden beklenmedik bir kararlar burayı koruyup başka bir amaçla yaşatmak yerine, yıkıp başka bir yapı inşa etmeye karar vermişler! Bu çok tartışmalı kararın ardından çok uzak olmayan bir tarihte, 1971’de bu muhteşem hal binası yerle bir edilmiş ve bir tarih silinip gitmiş. Yani yaşı biraz büyük olanlar eski hal binasının nasıl bir şey olduğunu gözleriyle görmüşler, biz o şansı kaçırdık. Örneğin Cüneyt Ayral bu konudan Benim Paris’im kitabında bahseder…

Yıkılan güzel hal binasının yerine inşa edilen Forum des Halles binası 1970’lerin mimarisini yansıtan, dönemine göre güzel sayılabilecek, hatta benim de çocukken Gelişim Coğrafya Ansiklopedisi‘nde görüp beğendiğim ama moda akımların hızla tüketilmesi sonucunda 15-20 yıl içinde eskiyip çirkin bir hale bürünen bir yapı oluvermiş. Paris’e turist olarak geldiğim zamanlar yapının o halini görmüş, hiç beğenmemiş, bir zamanlar fotoğraflarından nasıl sevmiş olduğuma şaşırmıştım. Çağdaş mimari böyle bir şey; yıllar yılı kalıcı olabilecek ve her devrin estetiğine hitap edebilecek binalar yapmak kolay değil ne yazık ki.
 
2010 yılında, gelişen çağın gereklerine uymak ve bölgeye canlılık kazandırmak adına Forum des Halles binasının renove edilmesine, aslında bir kez daha yıkılıp baştan yapılmasına karar verilmiş ve altı yıl sürecek dev bir şantiye oluşmuş. Ben de bu şantiyenin 2012’den itibaren olan kısmına tanıklık ettim. Bu süre zarfında hem Châtelet – Les Halles İstasyonu aktif olarak çalışıyordu, hem de Forum des Halles’in büyük kısmı AVM olarak yaşantısını sürdürüyordu. Bir yandan inşaat çalışmaları, bir yandan hızla akıp giden hayat, burayı bir keşmekeşe döndürmüştü. O yüzden Forum des Halles’de olmayı ve Châtelet – Les Halles‘e yolumun düşmesini hiç sevmezdim.
 
Özellikle de toplu taşımanın önemli bir aktarma noktası olmasından dolayı yetmiş iki milletten adam, hatta biraz colcobur buraya toplaşır garip bir atmosfer oluştururdu. Les Halles’in bu Öteki Paris hallerinden mümkün olduğunca uzak durmaya çalışıyordum ama sonuçta tüm ana hatların kesişme noktası olduğu için de bu keşmekeşe epey maruz kalıyordum, çünkü buradan aktarma yapmak çok pratik.

Alışveriş ve Yaşam Merkezi, Paris Ulaşımında Önemli Bir Aktarma Noktası:
Forum des Halles

Neyse ki renovasyon çalışmalarının önemli bir kısmı Nisan 2016 itibariyle bitti ve Forum des Halles yeni yüzüyle hizmete açıldı. Özellikle La Canopée olarak adlandırılan, Forum des Halles’in görünür kısmı oldukça etkileyici. Son derece çağdaş bir mimari ile yeniden tasarlanan yapı, gerek mimari tarzı, gerek rengi, gerekse heybetine rağmen çevre dokusunu ezmeyen yüksekliğiyle insanı etkisi altına alıyor; çağdaş mimariye temkinli yaklaşan beni bile 🙂 Centre Pompidou‘nun “küstahça” yüksekliğine karşın La Canopée, sanki Forum des Halles’in üstünü örten estetik bir koruyucu gibi duruyor. Tabii zamanla bu yapı eskidikçe neye dönüşür, nasıl görünür buna hep birlikte tanık olacağız.

Forum des Halles’in görünür kısmı derken neyi kastediyorum? La Canopée özellikle W.A. Mozart Belediye Konservatuarı, médiatheque, kafe ve restoranları yanında çeşitli mağazaları ile giriş katta dev bir pasaj havasında karşınıza çıkarken asıl hayat bu yapının, hatta tüm bu meydanın altında akıyor, çünkü Forum des Halles’in alt katları dev bir AVM’yi oluşturuyor… 
 
Burada hangi mağazalar var diye soracak olursanız, tüm mağazaların listesine bu linkten ulaşmanız mümkün. Belki bu mağazaların çoğuna şehrin pek çok yerinde rastlamanız mümkün ama hepsini bir arada derli toplu bulabilmek açısından Forum des Halles epey iş görüyor. Özellikle FNAC ve Darty hayat kurtarıcı.
 
Her ne kadar “Paris’in içinde AVM yoktur, AVM’ler şehir dışındadır” desem de altı yıllık renovasyon sonrası “Paris’in tam kalbinde dev bir AVM var” demem mümkün artık. Tabii genel AVM konseptine uygun olarak bol bol kafe ve restoran, sinemalar da mevcut. Ekstradan bir de kapalı olimpik yüzme havuzu bulunuyor.

Alışveriş ve Yaşam Merkezi, Paris Ulaşımında Önemli Bir Aktarma Noktası:
Forum des Halles

Forum des Halles’in görünen yüzü altında dört kat daha bulunuyor. İlk iki kat La Canopée’nin boyutları kadar. Eskiden Paris’e turist olarak her gelişimde -sanki Paris’te başka eczane yokmuş gibi- La Roche Posay almak için gittiğim eczane de burada… Tabii sonra sonra daha hesaplı eczanelerin La Défense tarafında olduğunu keşfettim 😉

-3’e indiğinizde ise iş çığırından çıkıyor, yukarıda gördüğünüz tüm meydanın altı AVM ve yaşam merkezi olarak düzenlenmiş, yani uçsuz bucaksız koridorlar sizi bekliyor. Burası oldukça karışık, o yüzden tarif etmem de çok güç. En iyisi mi siz neyin nerede olduğunu anlamak için Forum des Halles’in kendi sayfasındaki plana bakın. Bu katta meydanın altı boyunca dümdüz yürüdüğünüz zaman, gençlerin randevuları için buluşma noktası olan Place Carrée’ye ulaşıyorsunuz.


Burası da yerin altında, yüksek tavanlı, betonarme bir meydan. Sağdan dışarı çıkarsanız Saint Eustache Kilisesi ve Etienne-Marcel tarafına, soldan dışarı çıkarsanız da Rue Berger, Rue Saint Honoré ve Rue de Rivoli tarafına ulaşmış oluyorsunuz. Dediğim gibi, içerisi oldukça karışık, plana bakmakta yarar var.
 
-4’e indiğinizde ise RER ve metronun kesiştiği dev ulaşım bağlantı noktasına inmiş oluyorsunuz. RER’in A, B ve D hatları ile Metro 1, 4, 7, 11 ve 14 hatlarının kesiştiği bir nokta burası ve bu istasyonun adı Châtelet – Les Halles olarak geçiyor ama bu istasyonu anlamak özel uzmanlık gerektiriyor, o yüzden burayı ayrı bir yazı konusu olarak ele aldım.

Alışveriş ve Yaşam Merkezi, Paris Ulaşımında Önemli Bir Aktarma Noktası:
Forum des Halles

Bu yazıda önemle hatırlatmak istediğim şey, Châtelet – Les Halles istasyonunun aslında iki ayrı istasyon olduğu. Châtelet (şatle) istasyonu genel anlamda metro için geçerliyken Les Halles (le âl) istasyonu RER için geçerli. Bir tek 4 numaralı metro hattının hem Châtelet hem de Les Halles istasyonları var ve tüm istasyonlar arasında yerin altında labirent gibi uzunlu kısalı pek çok bağlantı koridoru, merdivenler ve yürüyen merdivenler bulunuyor.

Özetle siz eğer havaalanından geliyorsanız ve aktarma yapacağınız hat RER-B ile bu istasyonda kesişiyorsa “Les Halles” istasyonunda ineceksiniz demektir. Bu konudaki detayları Châtelet – Les Halles yazısında çok daha ayrıntılı olarak bulabilirsiniz. Bu yazı daha çok Forum des Halles’le sınırlı kalsın, yoksa çok daha karmaşık bir hal alacak.

Zaten Châtelet – Les Halles istasyonunda dev bir yenileme çalışması yıllardır devam ediyor, henüz bitmiş değil, o yüzden bazı yerleri oldukça pis ve bakımsız görünebiliyor; bir süre daha idare ediverin lütfen, ben kaç yıldır çekiyorum 🙂 Ama sonu güzel olacağı için bugüne kadar hiç söylenmedim…

Alışveriş ve Yaşam Merkezi, Paris Ulaşımında Önemli Bir Aktarma Noktası:
Forum des Halles

Evet kısaca Forum des Halles böyle bir yer. Civarda neler olduğunu ise en kısa sürede Châtelet yazısında bulabilirsiniz. Özetle Châtelet ve özellikle Forum des Halles’in olduğu Les Halles bölgesi konaklama için ideal denebilir. Tabii bu ideallik canlı sosyal hayat ve ulaşım ağındaki öneminden kaynaklanıyor ama bir yandan devam eden yenileme çalışmaları inşaatını, bir yandan da gece yarısı bile hareketli olan bölgenin gürültülü olabileceğini de hesaba katmalısınız otel seçerken. Konaklama önerileri için Paris’te Nerede Kalınır? yazısına bakmayı unutmayın lütfen.

Forum des Halles haftanın yedi günü açık. Gerçi Pazar günleri bazı mağazalar kapalı olabiliyor ama yine de burada özellikle yağmurlu havada yapacak çok şey var. Zaten Pazar günleri AVM gezmeyin, Pazar günleri Paris’te yapılacak şeyleri bu yazımda paylaşmaya çalışmıştım…
 
Forum des Halles’in çağdaş bir yüzle Paris’in günlük yaşamında yeniden yerini almasıyla buraya gelen profil de değişti, daha bir güzelleşti. Yenileme çalışması tamamen bittiğinde Forum des Halles ile Agro Paris Bourse – Paris Ticaret Borsası arasındaki Nelson Mandeal Parkı da tam olarak düzenlendikten sonra burası çok daha güzel bir yer olacak. Bu alanın maketini Pavillon de l’Arsenal‘de görmeniz mümkün. Tüm bu güzel gelişmeler sonucunda sanırım Forum des Halles’i artık daha çok sevebileceğim. Umarım siz de seversiniz.
Bir de yurt dışında internet özgürlüğü sunan Travel Wifi‘ın ofisi hemen yakınlarınızda olacak 😉
 

Keyifli geziler, keyifli keşifler.

Adres: 75001 Paris

Diğer Alışveriş Merkezleri:
– Carrousel du Louvre
– Les Quatre Temps
– CNIT
– La Vallée Village Outlet
– Val d’Europe
– Aéroville

Yazar

6 Yorum

  1. Bu benim gördüğüm 3üncü hal binası oluyor 🙂 70'li yıllarda yıkılmış olan hal binasının atıl olduğundan söz etmişsin, değildi, o hal binsı binlerce fareyi besliyordu, yıkılmadan önce çok ince hesaplarla farelerin nasıl yakalanacağı düşünüldü ve %98 oranında başarıyla hepsi yakalandı, ama %2 de Paris'e yıllarca yetti 🙂 Hal binası çıkışında yakalanan farelerden örnekler Chatele'de bir fre kapanı mağazasının vitrininde yıllardır sergilenmektedir. Hani ilgisi olan olursa diye söyledim 🙂 Paris haşeratları ve fareleri ile de ünlüdür, aynı New York gibi…

    • Bu enteresan bilgi için için teşekkürler. Paris'i her yönüyle tanımak gerek ve bunun için en doğru isimlerden birinin Cüneyt Ayral olduğunu bir kere daha görmüş olduk…

  2. Merhabalar, Ben paris'te müzik market tarzı par exemple d&r gibi mağaza arıyorum, hazır yurtdışına gelmişken albüm satın almak istiyorum, şöyle güncel sanatçılar için ama bulamıyorum. siz biliyor musunuz?

    • Merhabalar,
      Fransa'nın D&R'ı diyebileceğimiz yer FNAC'tır ve bu yazıda tanıtmaya çalıştığım Forum des Halles'in alt katında çok büyük bir şubesi var. Ayrıca Champs-Elysees üzerinde de bir FNAC şubesi bulabilirsiniz, müzik ve kitap seçkisi oldukça geniştir, aradıklarınızı bulabileceğinizi ümit ediyorum.
      Mutlu günler

  3. Bu sefer buraya da gittim ama bu kadar karışık bir merkez görmedim :))))) neden bu kadar karışık anlamadım çok manasız olmuş. Mimarlar me düşünmüş anlamadım. Ama ortadaki buluşma mekanı açık hava güzel.

    • Ahmet Ore Yanıtlayın

      Buranın karışıklığı hatta karmakarışıklığı konusunda haklısınız 🙂

Yorum Yazın

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.