(Son Güncelleme: 03.03.2024) Bu yazımızın konusu Fransız Ulusal Tıp Akademisi olacak. Hem kısaca akademiyi tanıyacağız hem de akademinin 6. arrondissement‘da bulunan binasını gezeceğiz hep birlikte.
Fransız Ulusal Tıp Akademisi’nin tarihi 1731‘e dayanıyor. İlk olarak Kraliyet Cerrahi Akademisi (Académie Royal de Chirurgie) adıyla XV. Louis’nin emriyle kurulan akademi, 1778’de XVI. Louis tarafından kurulan Kraliyet Tıp Topluluğu (Société Royal de Medicine) ardından, XVII. Louis’nin emriyle 1820’de Kraliyet Tıp Akademisi (Académie Royal de Medicine) oluyor.
Bundan sonra Fransız tarihindeki krallık-cumhuriyet dönüşümlerinden etkilenerek (malum, şu an 5. cumhuriyetteyiz) adının başına Royal-National (Kraliyet/Ulusal) eklenip duruyor ve en son 1947’de günümüzdeki adına kavuşuyor.
Akademinin kuruluş aşamasında başlıca görevleri arasında Fransız devletinden gelecek, halk sağlığı ve genel sağlık konularını ilgilendiren tüm sorulara yanıt vermek, salgın hastalıkları önleme konusunda çalışmalar yapmak, aşının yaygınlaştırılması için gerekli adımları atmak gibi önemli konular sıralanmış. Zaman içinde bilim ve tıp ilerledikçe akademinin de çalışma alanı genişlemiş.
Gelelim Académie Nationale de Médicine – Fransız Ulusal Tıp Akademisi’nin binasını tanımaya. Saint Germain Bulvarı‘nda, Les Deux Magots ile Saint Germain des Prés Kilisesi‘nin olduğu meydandan Seine Nehri tarafına doğru inen Rue Bonaparte‘tan yürümeye başladığınız zaman yaklaşık 400 metre sonra solda Fransız Ulusal Tıp Akademisi’nin binasını, iki adım sonra da büyük avlusunu göreceksiniz.
Ne yazık ki ne binayı ne de avluyu turistlerin ziyaret etmesi mümkün değil ama benim bildiğim kadarıyla bunun iki istisnası var: Birincisi, her Salı saat 14:30‘da, aşağıda fotoğrafını gördüğünüz salondaki toplantılara (balkondan) izleyici olarak katılmak; ikinci seçenekse, yılda bir kez düzenlenen ve size her yıl önemini vurgulamaya çalıştığım Kültürel Miras Günleri – Journées du Patrimoine etkinlikleri kapsamında gezilmesine izin verilen binayı o zaman diliminde dolaşmak.
Genel kurul salonuna izleyici olarak girmek isterseniz yazının sonunda bulacağınız, akademinin resmi web sitesinde belirtilen e-posta adresine adınızı soyadınızı ve katılmak istediğiniz tarihi belirten bir e-posta göndermeniz gerekiyor. Toplantı günü geldiğinde de içeri girebilmeniz için yanınızda mutlaka kimliğiniz olmalı. Toplantıya izleyici olarak katılmaya hak kazandığınızda üst kattaki balkonlara oturup seansı izleyebiliyorsunuz; alt kat akademi üyelerine ait.
Gerçi ben bu toplantılara katılmayı hiç denemedim ama benim Fransız Ulusal Tıp Akademisi’ni gezme şansı yakaladığım gün, Kültürel Miras Günleri – Journées du Patrimoine kapsamında Fransa’daki pek çok önemli binanın ziyarete açıldığı gibi buranın da kapılarının herkese açıldığı gündü. Hatta o kadar enteresan bir gündü ki birkaç yeri gezmiştik ve yolda aylak aylak yürürken akademinin kapısından geçiyorduk… Bir an başımızı çevirdiğimizde buranın da ziyarete açık olduğunu görünce tereddütsüz içeri girdik. Ama şimdi bildiğim kadarıyla o gün gezmek isterseniz, önceden rezervasyon yaptırmanız gerekebiliyor.
Bu şekilde gezmek için geldiğinizde gruplar halinde içeri alınıyorsunuz; her grubu bir görevli gezdiriyor. Bizim grubu gezdiren kişi oldukça yaşlı, çok yavaş, kısık sesle ama tane tane konuşan biriydi. Yanlış anlamadımsa akademinin eski başkanlarından olduğunu söyledi ve bize binanın kıyısını köşesini hiç üşenmeden tek tek anlattı.
Bizler (belki de ben) gezdiğimiz yerlerin hikayesini öğrenmeyi sevmekle birlikte bu kadar ayrıntıyı dinlemeye her zaman tahammül edemeyebiliyoruz 🙂 Bizi gezdiren yaşlı beyefendi de o kadar detay ama o kadar detay verdi ki bir süre sonra gerçekten konuyla irtibatımı kaybedip asıl ilgi alanım olan sanat ve mimari detaylarına odaklanmış olduğumu fark ettim. Kendimi binaya, dekorasyona ve tablolara verdim. Kütüphanedeki kitaplar, anatomi atlasları; hepsi birbirinden etkileyiciydi.
Yine de anlatılan konular arasında ilgimi en çok çeken ayrıntı, günümüzde Fransız Ulusal Tıp Akademisi’nin solaryumun neden olduğu kanserojen etki nedeniyle solaryum merkezlerini yasaklatmak konusunda verdikleri mücadele oldu. Bir de iki aşı yaptırmam gereken ama sürekli ertelediğim bir dönemde aşının önemi üzerine bildiğimiz konuların üzerinden geçilmesi, bunları bir sağlık otoritesinin ağzından duymak, gezi sonrasında koşa koşa aşımı yenilememe vesile oldu 🙂 Aşılardan biri yeniletmem gereken bir aşıydı, diğerinin ise Martinique Tatili için olduğunu çok sonra öğrenecektim…
Belki siz bu binanın önünden sadece geçip gideceksiniz. Belki dikkatinizi bile çekmeyecek, belki de görüp içeri girmek isteyeceksiniz. Eğer Kültürel Miras Günleri – Journées du Patrimoine etkinliğine denk gelmediyseniz ya da Salı toplantılarına izleyici olarak katılmayacaksanız içeri giremeyeceksiniz ama en azından içerinin nasıl bir yer olduğunu bu yazı sayesinde bileceksiniz.
Dediğim gibi, binanın olduğu sokak, Rue Bonaparte’ın baş tarafında ünlü kafe Les Deux Magots var, Seine Nehri tarafına indiğinizde de sağ tarafınızda Aşıklar Köprüsü – Pont des Arts, karşısında da Louvre Müzesi bulunuyor. Benim size önerim 6. arrondissement‘ın bu taraflarına gelmişken, hiç karşıya geçmeden bu bölgenin daracık sokaklarında kaybolmanızdır.
Bu yazıyı ilk olarak Tıp Bayramı vesilesiyle yayınlamıştım. Şimdi fırsat buldukça güncellesem de ilk yayın tarihine ithafen, başta değerli hekimlerimiz olmak üzere her biri ayrı ayrı süper kahraman olan tüm sağlık çalışanlarını kutlar, yaptıkları kutsal görev nedeniyle önlerinde saygıyla eğilirim.
Sağlıklı ve mutlu günler…
Web Adresi: Académie Nationale de Médicine
