(Son Güncelleme: 03.03.2024) Bu yazımız atları sevenler için. Hayır öyle sadece at yarışı meraklıları değil, atları seven, onların insanlarla kurduğu bağı hissedebilenler için daha çok. Şimdi hep birlikte Paris yakınlarındaki Chantilly’ye gidelim, Chantilly Şatosu’nun bir parçası olan Musée du Cheval – At Müzesi’ni gezelim.
 |
| At Müzesi – Musée du Cheval (Chantilly) |
At Müzesi – Musée du Cheval Paris’in yaklaşık 50 kilometre kuzeyinde bulunuyor. Bu müzeye yolunuzun düşmesi için sadece atları sevmenize gerek yok. Krem şantiye adını veren, Paris çevresindeki en güzel şatolardan biri olan Château de Chantilly‘yi görmeye gideceğiniz gün, gezi programına bu müzeyi de dahil etmeniz yeterli. Çünkü ikisi yan yana ve şatoyu gezmek için alacağınız bilete burası da dahil. Dolayısıyla giriş ücretleri, açılış saatleri, ulaşım detayları ve diğer bilgiler için Chantilly Şatosu – Château de Chantilly yazısını okumanız yeterli.
 |
| At Müzesi – Musée du Cheval (Chantilly) |
Türklerin hayatında at çok önemli bir yer tutarmış gibi görünür ama düşünecek olursak Orta Asya’dan at sırtında gelen ecdadımız dışında, günümüzde atların pek bir öneminin olduğunu söyleyemeyiz. Veliefendi’de at yarıştıranlar ve altılı ganyan oynayıp, at yarışına eşek yarışı diyenler dışında, bir de bir vakitler sokaklarda at arabalarıyla patates-soğan satanlar dışında atların yaşamımızda çok bir anlamı yok sanki? İzlediğimiz kovboy filmleri ve rodeoların estetik yoksunu kötü örneklerini de saymazsak belki Büyükada’nın eski faytonlarını at kültürümüze dahil edebiliriz ama o kadar işte…
 |
| At Müzesi – Musée du Cheval (Chantilly) |
Benimse kişisel olarak atlarla ilişkim, öyle köklü bir sevgiye ve ilgiye dayanmaz. Evet, atları asil bulurum, köpekler gibi insan canlısı, farklı bir duygusal iletişim kurabilen bir canlı olarak kabul ederim ama bir yandan da çocukken -sebepsiz yere- atlardan korktuğumu da hatırlıyorum. Sokağımızdan geçen at arabalarının, hatta üniversitedeyken Büyükada gezilerimizde yanımızdan geçen faytonların önüne koşulmuş atların yanımdan geçerken kulağımı ısıracağına dair bir paranoyam vardı nedense 🙂
 |
| At Müzesi – Musée du Cheval (Chantilly) |
Ata binmeye hep heves ettim ama ilk denemem için askere gitmeyi beklemem gerekti. Bulunduğum birlikteki bir ata, doktor arkadaşım Erhan sayesinde ilk kez bindiğimde dünya başıma yıkılmıştı: Atın ağzındaki gemi sağa sola çekerek hayvanı yönettiğimizi öğrendiğimde, benim ağzıma gem vurulmuş gibi içim acıdı ve kesinlikle devam edemedim. Hayvanın rampa çıkarkenki nefes alışverişlerini de hiç unutamıyorum. Hele ki yukarıdaki fotoğrafta gördüğünüz gibi bir mahmuzun hayvana batırılıyor olması fikrini kabullenemiyorum. Özetle bir canlının -ihtiyaç dışında- başka bir canlıya binmesi, ona hükmetmesi bana göre değil; ben beraber yürümekten yanayım…
 |
| At Müzesi – Musée du Cheval (Chantilly) |
Yine de insanla atın ilişkisinin insanlık tarihi ile başladığını kabul etmemiz gerekir. Yakın zamana kadar en önemli ulaşım aracı olarak kullanılan atların insanlığa kazandırdıkları da ortada. Bunun dışında müthiş estetik bir canlı oluşu da eklenince atlara ilgim hep devam etti. Son olarak, birkaç yıl önce rüyamda gördüğüm, evin salonunun ortasına oturmuş müthiş güzellikte, kestane rengi dev atı sevdikten sonra su içmesi için evde çıkarışımla birlikte içime gelecekle ilgili müthiş bir rahatlama duygusu yerleşti ve tüm endişelerimden arındım… O zamandan beri de atları daha bir sever oldum. Bu duygularla Chantilly Şatosu‘nu gezmeye gittiğimde hemen yanında bulunan At Müzesi’ni de gezmek benim için kaçınılmazdı elbette. Şato gezimizin sonuna burayı da ekledik, aynı şeyi size de tavsiye ederim.
 |
| At Müzesi – Musée du Cheval (Chantilly) |
Musée du Cheval – At Müzesi, 1719-1740 yılları arasında Chantilly Şatosu‘nun büyük ahırları olarak inşa edilmiş. Zaten bu binanın diğer adı Grandes Ecuries yani Büyük Ahırlar olarak geçiyor. Hemen yanında da büyük bir hipodrom var. At yarışları Fransa’da da çok önemli ama sadece altılı ganyan oynamak için bir araç değil, aristokrasi temelli sosyokültürel bir etkinlik olarak görülüyor. Bu nedenle Paris ve yakın çevresinde de hatırı sayılır miktarda hipodrom bulunuyor. Ayrıca bu hipodromların civarında da at yetiştiriciliğinin hakim olduğu, sokaklarda atıyla dolaşan insanları görebileceğiniz Maisons-Laffitte gibi yerleşim yerleri bolca mevcut. Ayrıca günlük yaşamda atlar gayet görünür ölçüde varlar. Örneğin jandarma ve polis gibi güvenlik güçlerini Seine Nehri kıyısında atlı devriye olarak görebiliyorsunuz.
 |
| At Müzesi – Musée du Cheval (Chantilly) |
At Müzesi’nde atın evcilleştirilmesinden günümüze kadar olan döneme dair birbirinden ilginç objeler sergileniyor. Bunlar arasında beni en etkileyenlerden biri yukarıda gördüğünüz heykel oldu. Yine yıllar önce bir rüyamda Kraliçe II. Elizabeth ile sohbet etmişliğim var, hatta elindeki dev kırmızı taşlı yüzüğü de öpmüştüm 🙂 O rüya da benim içimi ferahlatan, gelecek kaygılarımı silip atan rüyalardan biridir. Şimdi nerede II. Elizabeth’e dair bir şey görsem rüyamı hatırlar ferahlarım, o yüzden böyle olur olmaz yerlerde karşıma çıkmasından garip bir keyif alıyorum.
 |
| At Müzesi – Musée du Cheval (Chantilly) |
Bir de yukarıda fotoğrafını gördüğünüz at heykeli beni çok etkiledi. Farklı bir havası, farklı bir ışığı var, camın arkasından içime işleyen… Diyorum ya atlarla aramda nedeni bilinmez bir etkileşim var… Bir diğer enteresan obje de aşağıda fotoğrafını gördüğünüz at arabası. Ama bunun çağrıştırdıkları, çocukken sokaktan “patates soğan taze yumurta” diye bağırarak at arabasıyla geçen yaşlı amcadan ibaret 🙂 Gizlice arabanın arkasına asılmaktan ne büyük keyif alırdık. Kızar mıydı yaşlı amca bize? Sanmıyorum, aslına bakarsanız hatırlamıyorum da…
 |
| At Müzesi – Musée du Cheval (Chantilly) |
Chantilly’deki At Müzesi inanamayacağınız kadar büyük. Burası ilk olarak 1982’de ziyarete açılmış, yenilendikten sonra 2003’te kapılarını yeniden ziyaretçilerine açmış. 2013’te de büyük bir yenileme çalışması olmuş ve günümüzdeki şeklini almış. Benim burayı 2012’deki ilk gezişimde çok küçük bir yer hatırlamam bundan demek ki. Yoksa Temmuz 2016’daki son gidişimde gayet büyük bir müze ile karşılaştım.
 |
| At Müzesi – Musée du Cheval (Chantilly) |
Bu müzede sadece atların hikayesini değil, atların insan yaşamındaki hikayesine de tanıklık ediyorsunuz. Örneğin atlı karıncalar… Neden atlı karınca deriz o da ayrı konu, Paris’te, daha doğrusu Fransa’nın dört bir köşesinde sokaklarda, meydanlarda göreceğiniz ve Fransızların “Carrousel” (karusel ya da kağusel) dediği bu atlı karıncalardan detay örnekleri de müzenin salonlarında karşınıza çıkıveriyor, onları öylece karşınızda görünce yüzünüze hoş bir tebessüm yerleşiyor.
 |
| At Müzesi – Musée du Cheval (Chantilly) |
At Müzesi’nin ilginizi çekebilecek detaylarından biri de burada düzenlenen özel gösteriler. Gerçi ben bu tür gösterilerle ilgilenmiyorum; atların eğitim için bu şekilde muamelelere maruz kalması beni rahatsız ediyor ama siz seviyor olabilirsiniz. Ne var ki bu gösteriler Chantilly Şatosu bilet fiyatına dahil değil. Dolayısıyla bahçede ve büyük salonda yapılan ve dönemlere göre farklı farklı konseptlerde gerçekleştirilen gösterilere bilet almak için iki farklı seçeneğiniz var:
 |
| At Müzesi – Musée du Cheval (Chantilly) |
Musée du Chantilly – At Müzesi’nde düzenlenen at gösterilerini izlemek istiyorsanız ya kombine bilet alıyorsunuz ya da ekstra ödeme yaparak şato, park, At Müzesi ve özel at gösterisi için farklı bir kombine bilet almış oluyorsunuz. Şatoyu da gezmeye gelmişseniz -ki bence Chantilly’e asıl geliş amacınız o olmalı- ve bu gösterileri de izlemek istiyorsanız elbette ki ona göre bileti almak çok daha akıllıca olacaktır. Yoksa zaten Chantilly Şatosu biletiyle At Müzesi’nin içini -at gösterisi hariç- gezebiliyorsunuz.
 |
| At Müzesi – Musée du Cheval (Chantilly) |
Gördüğünüz gibi -vaktiyle- at sırtında harikalar yaratmış bir nesil olmakla övünmek yetmiyor, o değerleri bugünlere taşımak, gelecek nesillere aktarmak için bu tür mekanlar yaratmak, insan yaşamında atın değerini ve önemini yeni nesillere anlatmakla mümkün oluyor bu devamlılık işleri; yoksa yaptığınız şey sadece kuru gürültü ve boş böbürlenmeden öteye gitmiyor.
Tarihte her şeyin değerinin hakkıyla verildiği, nice güzel aydınlık yarınlara diyelim…
Keyifli geziler, keyifli keşifler.
Web Adresi: chateaudechantilly.fr/grandes-ecuries/
