X

Paris’te Ulaşım 2: RER

(Son Güncelleme: 01.09.2025) Paris’i turist olarak gezenler için en önemli toplu taşıma seçeneklerinden biri olan RER başlı başına enteresan bir konu. Paris metrosunun bir parçası gibi görebileceğimiz bu ulaşım sistemi aslında banliyö treni ile metronun karışımı gibi düşünülebilir. Paris metrosu, şehir merkezi demekse, RER banliyö demek bir bakıma. Yine de bazen şehir içinde bir uçtan bir uca RER kullanarak gitmek son derece hızlı ve akıllıca olabiliyor. O nedenle bu yazımızı bu konuya ayırıyoruz, RER’in ne zaman işimize yarayacağını ve bu trenleri nasıl kullanacağımıza dair bilgileri, dikkat etmemiz gerekenleri bu yazıda hep birlikte öğreniyoruz.

RER kelimesinin açılımı Réseau Express Régional yani Bölgesel Ekspres Şebekesi olarak düşünülebilir ve herkesin baş harfleri kullanarak kısaca RER dediği bu sistemi Fransızlar “EĞĞÖEĞĞ” olarak telaffuz ediyorlar 🙂 Elbette ki bizim de “eğğöeğğ” dememiz gerek ama ne yazık ki Fransızca konuşmayan herkes için bu telaffuz çok zor ve bir o kadar da komik olduğundan ben de yazımda doğrudan RER olarak bahsetmek istiyorum. Yine de bir Fransızla bu konuyu konuşurken, gülmemek için kendinizi tutup “eğğöeğğ” demekten çekinmeyin 🙂 Güldüğüme bakmayın, bir Fransız’a RER’in yerini sormak isterseniz Türkçe olarak “rer“, İngilizce olarak “ar i ar” derseniz neden bahsettiğinizi kesinlikle anlamaz, mutlaka “eğğöeğğ” demelisiniz…

33 tanesi Paris içinde olmak üzere toplam 249 istasyondan oluşan, 76,5 kilometresi yer altından gitmek üzere toplamda 602 kilometrelik dev bir demiryolu ağı olan RER, tüm Île de France‘ı Paris’e bağlayan müthiş bir ulaşım sistemi. Bu şebekenin tamamı RER’e ait değil, bir kısmını banliyö treni şebekesi Transilien ile ortaklaşa kullanıyor.

Bu sistemi nasıl tarif etsem? Halkalı’da başlayıp Tuzla’da biten Marmaray‘ın daha altına, sadece Halkalı, Bakırköy, Sirkeci, Üsküdar, Bostancı, Kartal ve Tuzla’da istasyonları olan çok daha büyük ve hızlı bir demiryolu sistemi kurulduğunu düşünün, işte RER yaklaşık olarak böyle bir amaca hizmet ediyor. Paris’in en uzak banliyölerinden, tam aksi yöndeki diğer banliyölere doğru, merkezi kesecek şekilde inşa edilmiş RER-A, RER-B, RER-C, RER-D ve RER-E olarak isimlendirilmiş 5 ana hat ve uçlarda çatallaşan yedek hatlarla devasa bir demiryolu ağı ile ulaşımda ciddi bir çözüm olarak hayata geçirilmiş bir sistemin ana omurgasını oluşturuyor. Bir anlamda İstanbul’daki Marmaray’dan 5 tane yapılmış gibi düşünebilirsiniz.

Paris’in merkezinde gezen biri için bu trenler pek sık kullanılacak bir ulaşım aracı değil belki ama özellikle Charles de Gaulle Havalimanı ve Orly Havalimanı‘na ulaşmak için, La Défense, Versay Sarayı, Disneyland ve La Vallée Village Outlet Center gibi yerlere gitmek için RER kullanmayı iyi öğrenmemiz gerekiyor.

1 Ocak 2025’te yürürlüğe giren yeni fiyatlandırma tarifesine göre bilet fiyatları, metroda olduğu gibi:

  • tam bilet 2,50€
  • indirimli bilet 1,25€

Bir tek Charles de Gaulle Havalimanı‘ndan Paris merkezine RER ile inmek için özel tarife söz konusu, onun dışında RER ile gidebileceğiniz her yer için bu rakamları ödüyorsunuz. Ah tabii bir de Günlük/Haftalık/Aylık Navigo kartınız varsa ya da Paris Visite bileti aldıysanız RER’e ekstra para ödemiyorsunuz. Güncel bilet fiyatlarını yazının sonundaki resmi web sayfası linkinden öğrenebileceğiniz gibi Paris toplu taşıma sisteminde kullanılan bilet türleri ve avantajlı ulaşım kartları için Biletler ve Ulaşım Kartları yazımı okumanızı önemle tavsiye ederim.

RER’e bindiğiniz bilet ilk kullanım anından itibaren, turnikelerden istasyon dışına çıkmamak kaydıyla 2 saat boyunca geçerli ve RER ile metro hatlarına ek ücret ödemeden aktarma yapabiliyorsunuz. Ancak otobüs, tramvay ve fünikülerin farklı tarifesi olduğu için onlara aktarma yaptığınızda aktarma ücretli oluyor.

Biletinizin ya da kartınızın üzerinizde olduğundan da emin olun lütfen. Yapılacak kontrollerde geçerli bir bilet ya da okutulmuş bir kart gösteremezseniz haklıyken haksız pozisyonuna düşebilirsiniz.

Bir de bu trenler, metroya göre bazen biraz daha bakımsız olabiliyor. Gerçi yeni hizmete giren iki katlı klimalı vagonlar çok güzel olsa da ulaşımın pek de konforlu olduğunu söyleyemeyeceğim. Her şeye rağmen bunca gelişmiş bir ulaşım ağının kurulmuş olması bile başlı başına takdiri hak ediyor…

İstasyonlarsa, metroya göre yerin çok daha altında; o yüzden arzın merkezine epey bir yolculuk yapmak gerekebiliyor ve istasyonlar metroya göre biraz daha bakımsız. İlk olarak 1977’de hizmete açılan 2003’lere kadar inşa edilen ve şimdilerde yeniden genişlemekte olan bu müthiş sistemin bir bölümü sanki bir daha hiç bakım görmemiş gibi. Hele ki RER metro arası aktarmalar kavimler göçü şeklinde gerçekleşiyor ve koridorlar bazen sevimsiz olabiliyor. Bu kadar kötülediğime bakmayın, neredeyse her gün bu ulaşım ağını kullanıyorum ve gayet de memnunum. Sonuçta böylesi büyük bir şebekeyi kurmuş olmak bile müthiş bir şey; bundan sonrası bakım ve temizliğe kalmış sadece; ki adamlar hâlâ hatları uzatıp geliştirmekle meşguller. Şu sıralar Grand Paris projesi kapsamında devasa bir ulaşım ağı olan Grand Paris Express‘in yapım çalışmaları devam ediyor.

Paris’in şehir merkezinde en çok kullanacağınız istasyonlar Châtelet – Les Halles, Charles de Gaulle Étoile, Auber, Invalides, Champs de Mars Tour Eiffel, Saint Michel, Denfert – Rochereau ve Gare du Nord olacak sanırım. Hele ki Châtelet – Les Halles istasyonu akıllara ziyan. Hem dev bir yapı kompleksi, hem de korkunç bir yenileme çalışmasına maruz kaldığı için karmakarışık bir yer şu günlerde ama kesinlikle önemli bir bağlantı noktası. Üzerinde de dev alışveriş ve yaşam merkezi Forum des Halles bulunuyor. Yine de işaret ve yönlendirme tabelaları okuma konusunda başarılıysanız yönünüzü kaybetmeniz pek mümkün değil; kendinize güvenin derim…

RER’de gideceğiniz yönü bulmada dikkat edeceğiniz en önemli konu, istasyona gelecek olan trenin çatallara ayrılan hatlarından hangisine doğru gideceğini iyi kavramak. Bunun için haritalar kadar, istasyonlarda asılı bulunan ve trenin hangi istasyonlarda duracağını gösteren ışıklı panolara dikkat etmeniz gerekiyor. Çünkü perondaki tren, haritada gitmek istediğiniz yöne devam edecek olsa da sizin inmeyi düşündüğünüz istasyonda durmuyor olabilir; o yüzden trene binmeden önce ışıklı panolardaki bilgilere dikkat etmelisiniz. Bazen son dakika değişiklikleri olabiliyor o yüzden çok dikkatli olmanızı öneririm. Bir de özellikle RER-B grevleri ve rötarları ile meşhur ki RER-B havalimanı ulaşımında kullanmanız gereken bir hat; o yüzden havalimanı transferlerinde temkinli olmanızda yarar var.

RER-A ve RER-B Paris Belediyesi‘nin doğrudan yönettiği ve bizdeki İETT’nin muadili olan RATP’ye bağlıyken, RER-C, RER-D ve RER-E bizdeki TCDD’nin muadili olan SNCF‘e bağlı. Zaten trenler arasındaki farkı hemen hissediyorsunuz, RATP trenlerinin eli yüzü daha düzgün her zaman ama yine de bazen oldukça eski trenlere denk gelebiliyorsunuz. Bazen de çok hoş dekore edilmiş olanlara. Yukarıda gördüğünüz fotoğraf Versay Sarayı‘na giden bir RER-C treninden örneğin… Benim en sevdiğim hatsa kesinlikle RER-A. Çoğu zaman temiz, yolcu profili de ortalamanın üzerinde oluyor genelde.

Eğer Paris gezinizde RER’i yoğun olarak kullanacaksanız ulaşım pahalıya mal olabilir o yüzden günlük bilet Mobilis almak işinize yarayabilir ama Paris’e geliş – gidiş tarihleri uyanlar için haftalık kart Navigo Kartı edinmenizi tavsiye derim.

Benim gibi, İstanbul’da yaşarken, Cumartesi sabahları Kadıköy’deki evinden arabaya atlayıp Rumelihisarı’na kahvaltı etmeye giden, öğleden sonra kahvesini Pendik Marina’da almaktan üşenmeyen biri için Paris Metrosu ve RER müthiş bir kolaylık. Parisliler yarım saatten uzak mesafelere uzak diyor, bense bir İstanbullu olarak bir saatlik mesafelere yakın diyorum. Bu hayata nasıl baktığınızla ilgili biraz da. O yüzden siz de üşenmeyin, Paris’in müthiş ulaşım ağını kullanarak görmek istediğiniz her yere kolayca ulaşın.

Ah bir de son olarak şu bilgiyi eklemeliyim: Zaten Paris ve çevresinde bir yerden bir yere nasıl gidileceğini keşfetmek için ben dahil kimseye ihtiyacınız yok. Cep telefonunuzdaki harita uygulamasına kalkış ve varış noktalarının adreslerini yazdığınızda o size, o güne ve saate göre en uygun seçenekleri sunuyor. Tabii uygulamanın her dediğini de yapmayın, Pariste.Net okuyanlar ve derslerine iyi çalışanlar, sunulan seçenekler arasında hangisinin en ideal olduğunu kolaylıkla bulabilirler. Ama rica ederim, bana da sormayın; çünkü bana sorduğunuzda ben de o uygulamalara girip bakıyorum; her yeri ezbere bilmem mümkün değil 😉

Keyifli geziler, keyifli keşifler…

 

 

Web Sayfası:

bonjour-ratp.fr/en/lignes-rer/

Ahmet Ore: