(Son Güncelleme: 04.03.2024) Paris’in en ünlü İngilizce kitaplar satan kitapçısı Shakespeare and Company ilk olarak 1919‘da Odéon’da Rue Dupytren’de açılmış. Kitapçının sahibi Sylvia Beach sadece İngilizce kitapların satıldığı bu mağazayı daha sonra 1921‘de Rue de l’Odéon’a taşımış ve uzun yıllar burada hizmet vermiş. Ancak Sylvia Beach, ikinci dünya savaşı sırasında dükkanını bir daha açmamak üzere kapatmış.
1951 yılında ise Amerikalı George Withman şu anki Shakespeare and Company’nin olduğu yere “Le Mistral” adında bir kitapçı açmış. Daha sonra Syvia Beach ile tanışan Withman 1962‘de bayan Beach’in ölümünden sonra onun adını yaşatmak için dükkanının adını Shakespeare and Company olarak değiştirmiş.
İşte o zamandan beri Notre Dame Katedrali‘nin tam çaprazındaki yerinde varlığını sürdüren Shakespeare and Company zaman içinde büyük ün yapmış ve turistik bir cazibe merkezi haline dönüşmüş. Zamanında, iki dünya savaşı arasındaki kayıp kuşağın temsilcileri, ünlü yazarlardan Ernest Hemingway, F. Scott Fitzgerald, James Joyce gibi isimlerin de müdavimi olduğu bu kitapçı özelikle Anglo-Amerikan edebiyatının Paris’teki temsilcisi olmuş.
Günümüzdeki ününü ise elbette “Before Sunset” ve “Midnight in Paris” filmlerine borçlu. Bu nedenle Shakespeare and Company’ye yoğun bir turist akını var ve boş anını yakalamak biraz şans istiyor. Yine de gerek tarihi değeri, gerek İngilizce kitaplar konusundaki çeşitliliği, gerekse dekorasyon ve yarattığı atmosfer bakımından Paris’te görülmesi gereken yerlerin arasında yer almayı hak ediyor.
Shakespeare and Company Saint Michel‘de, Seine Nehri kıyısında Notre Dame Katedrali‘nin tam çaprazında yer alıyor. Dışarıdan eski bir köy dükkanı gibi görünüyor ki içerisi de bir o kadar aynı havayı taşıyor. Oldukça küçük bir yer ama raflarında bolca kitap mevcut. Daracık koridorlarda onca insanın ve bunca kitabın arasında bu tarz bir atmosferde dolaşmak gerçekten keyifli oluyor. Giriş katında daha çok güncel kitaplar var; bildiğiniz kitapçı ama harika bir atmosferde… Bir de sol tarafta yere dikkatle bakarsanız yere gömülü kumbara vazifesi gören cam bir yuvarlak göreceksiniz. Buraya para atarsanız genç yazarlara destek olup yazılacak yeni eserlerde sizin de katkınız olmuş bulunmuş oluyor…
Özellikle üst kata çıktığınızda ortam daha da ilginçleşiyor. Bu katta bulunan kitaplar satılık değil “okumalık”… Evet, bu kitaplardan dilediğinizi alıp kendinize bulacağınız boş bir köşede okuma şansınız var. Gerçi içerisi görüntü olarak son derece dingin ama giren çıkan, dolaşan o kadar çok insan var ki, benim gibi (yolculuk hariç) kitap okurken mutlak sessizlik isteyen biri için çok ideal değil; sürekli birileri girip çıkıyor ama yine de görüntü olarak bu şekilde kitap okuyarak çok güzel fotoğraf veriyorsunuz 🙂
Bu kat da fazla büyük değil ama labirent gibi olduğu için her kıvrımda karşınıza başka bir sürpriz çıkıyor. Eski bir daktilonun bulunduğu minicik yazı bölmesi turistlerin en çok ilgisini çeken köşelerden. Gelen geçen oraya girip resim çektiriyor. Bense bir keresinde ikinci kattaki raflardan birine Devrim’in İsimsiz Martı kitabını bırakmıştım; belki bizden birileri burayı gezerken görür de okur diye… Eskiden gezdiğimiz ülkelerdeki kitapçıları dolaşırken yapmayı en sevdiğimiz şeylerden biri Devrim‘in kitabını gizlice rafa koyup kaçmaktı 🙂
Kimileri kitapçılardan kitap çalar bizse raflarına ekstradan kitap koyup kaçardık. Gittiğimiz onlarca şehirde, beğendiğimiz kitapçılarda böyle böyle bir sürü İsimsiz Martı oldu… Sahi, o kitaplar şimdi birilerinin eline geçmiş midir? Ve acaba Shakespeare and Company’deki İsimsiz Martı şu an kimin elinde?
Shakespeare and Company’de en sevdiğim köşelerden biri de merdivenle yukarı çıkıp arkanızı döndüğünüzde karşınıza çıkan mesaj panosu. Buraya iliştirilmiş tonla mesajı okumak çok ilginç olabiliyor. Tabii zaman içinde dükkanın iç dekorasyonu değişebiliyor, objeler yer değiştirebiliyor. Artık ben o hıza yetişemeyeceğime karar verdim 🙂 Fotoğraflarımız böyle kalsın ve en azından size bu kitapçı hakkında fikir versin…
Bir diğer ilginçlikse yine üst katta karşınıza çıkacak olan iki yatak? Genç yazarları desteklemek adına Shakespeare and Company tarafından, yazma ve çalışma karşılığında burada kısa süre konaklamasına izin verildiğini okumuştum. Demek bu yataklarda uyuyorlarmış… Bir de odada bulunan piyanoyu çalan ziyaretçiler oluyor; bu eski piyanonun öyle güzel bir sesi var ki, yılların ötesinden melodiler dökülüveriyor sanki.
Shakespeare and Company günümüzde turistik bir mekan olmakla birlikte, atmosfer olarak çok özgün bir yer ve ününü gerçekten hak ediyor. O yüzden kitap alma niyetiniz olsa da olmasa da Paris’e gelmişken Shakespeare and Company’yi görmekte fayda var derim. Tabii niyetiniz bu bölgede kitapçı gezmekse yine Saint Michel‘de bulunan Gibert Jeune, Gibert Joseph ve (benim bu bölgede en sevdiğim) Boulinier‘e de bakabilirsiniz.
İnsan kitapçıları gezerken daha çok okuyası geliyor da Shakespeare and Company gibi bir yeri gezerken üstüne üstlük, yazası da geliyor önlenemez bir şekilde. Neyse ki nihayet vakit bulup ilk kitabım Paris’te Bir Hafta‘yı yazdım ve kitap 2022’de raflarda yerini aldı. Paris’te Bir Hafta‘daki hikayelerden biri de bu kitapçıda geçiyor 😉 Şimdi yeni kitaplar yazmanın zamanı…
Özetle, İngiliz edebiyatı ağırlıklı seçkisinden zevkinize uygun bir şeyler bulacağınıza inandığım bu güzel kitapçıyı gezmek gününüze farklı bir değer katacaktır diye düşünüyorum. Bu eski kitapçıda dolaşıp da dışarı çıktığınızda 850 küsür yıllık bir katedralle karşılaşmak insanın içini gerçekten bir hoş ediyor. Ah bir de, kapı önünde satılan ikinci el kitaplara da bakmakta fayda var.
Shakespeare and Company hafta içi 09:30-19:00, hafta sonu 09:30-20:00 arası açık. Buraya gelip de hemen yan tarafta 2015 sonbaharında açtığı kafe Shakespeare and Company Café‘ye uğramadan da olmaz tabii. Burada -yer bulabilirseniz- hoş bir atmosferde organik ürünler yiyip taze meyve suları ya da birbirinden güzel kahve çeşitlerini denerken bir yandan da Notre Dame Katedrali‘ni karşınıza alıp seyredebilirsiniz.
Bundan sonrasını dilerseniz Cité Adası‘nda dilerseniz de Saint Michel‘de ve Saint Germain tarafında geçirebilirsiniz. Kapıdan çıktıktan sonra yine Paris’in kalbindesiniz. Zaten Shakespeare and Company’nin web sayfasında “Paris’e Sıfır Kilometre” yazıyor ki kesinlikle doğru. Paris’in tarihi merkezi Île de la Cité‘nin hemen karşısında olduğu için Paris’in tam merkezinde olduğu tartışılmaz. Bulunduğunuz bölge de Quartier Latin – Latin Mahallesi olarak geçiyor.
Keyifli geziler, keyifli keşifler.
Web Adresi: shakespeareandcompany.com
14 Comments
Paris e gidip de bu kitapçıyı ziyaret etmemek olmaz gerçekten de. Bütün bir günü orada geçirmek mümkün.
İyi ki okumuşum bu yazınızı. Binlerce kez teşekkürler
“Bütün bir günü orada geçirmek mümkün”… Kesinlikle haklısınız…
Ben teşekkür ederim.
Ahmet Bey,
Geçen gün doğum gününüz olduğunu öğrenince, yay burcu olduğunuza hiç şaşırmamıştım. Özgür, keşfi seven insanlar…
Şimdi bu yazıyı okuduğumda bir kez daha yay burcu davranışları sergilediğinize muvaffak oldum. Edebiyata düşkünlük….
Zannetmeyin ki astrolojiyle ilgileniyorum. Kişi kendinden bilir işi… Yazılarınızı teker teker okumaya başladığım şu günlerde kitapçıları tanıttığınız bu ve benzeri yazılarınıza hayran kaldım. Benim Pariste gitmek istediğim noktaların başında gelen bu dükkanları tanıttığınız için çok teşekkür ederim.
Çok teşekkür ederim Elif Hanım,
Ben de burçlara inanmıyorum, bir tek kendi burcuma inanıyorum 🙂
Blogda okuduğunuz yerleri Paris’te gezerken bu satırları anmanız dileğiyle.
Selamlar sevgiler.
Küçücük , dağınık ve ruhu olan bir yer burası. Yazınızı okuyunca görmek için Notre dame katedrali çıkışında gittik. Benim için güzel, 11 yaşındaki ve avm kitapçılarına alışkın oğlum içinse, çok ilginç ve etkileyici bir deneyim oldu.
“Küçücük, dağınık ve ruhu olan bir yer”… Ne güzel tarif etmişsiniz, çok teşekkürler…
Kitap kurdu kızım için Paris demek neredeyse burası, Oscar Wilde'ın mezarı, ve Ernest Hemingway, Victor Hugo ile Oscar Wilde'ın yaşadığı evleri görmekti. En mutlu olduğu anlar buraları gezdiğimiz anlar oldu. Tabii ki özellikle burada yazınız çok yol gösterici oldu. Buradan alıp mühürlettiği kitapları kitaplığının en değerli köşesine yerleştirdi.
Çok teşekkür ederim.
Edebiyatla zenginleştirdiğimiz nice güzel günlerimiz olsun…
Mutlu günler.
Yarın kısmet olursa Paris'te olacağım sitenizden oldukça faydalanıyorum 🙂 umarım sorunsuz bir seyahat olur ve görüşlerimi paylaşırım. Teşekkürler
Umarım çok keyifli bir gezi olur. İyi tatiller.
selam Ahmet bey öyle güzel anlatmışınız ki Shakespeare and Companye gitmeye karar verdım ancak ıkıncı el kitap var mı ona emin olamadım sevgıler
selamlar,
kapı önünde satılan kitaplar ikinci eldir, umarım onların içinde aradığınız kitapları bulabilirsiniz.
ilginiz ve güzel yorumunuz için teşekkürler
ve mutlu günler
Cok iyi anlatmissin , gezmis kadar olduk.
teşekkürler