(Son Güncelleme: 04.03.2024) Bu yazıda Paris’in gizli saklı köşelerinden birinden, La Promenade Plantée ya da bir başka deyişle La Coulée Verte’ten bahsetmek istiyorum. Paris’e geldiğinizde, sevdiğinizi, eşinizi, dostunuzu ya da arkadaşlarınızı şaşırtmak istiyorsanız, Bastille Meydanı‘nda, Bastille Operası‘nın hemen sağından devam eden Rue de Lyon’a girdiğinizde yaklaşık bir 100-200 metre yürüdükten sonra sol tarafta, yukarıda fotoğrafını gördüğünüz kemerli, tuğlalı yapıya rastlayacaksınız.
İşte bu yapının merdivenlerinden yukarı tırmandığınızda sizi bu güzel yürüyüş yolu, La Promenade Plantée – La Coulée Verte bekliyor. Duvarda göreceğiniz ve aslında bu uzun yapının alt kattaki kemerli bölümlerini oluşturan “Le Viaduc des Arts” yazısının bugünkü konumuzla ilgisi yok; çünkü o apayrı bir yazının konusu. Biz bugünlük bu yazıyı gördüğümüz yerden yukarı çıkarak Promenade Plantée’ye (promönad plante ya da pğomönad plante) ulaşarak gezimize başlıyoruz…
Burası vaktiyle Bastille Operası‘nın yerinde bulunan Bastille Tren Garı‘na ulaşan demiryolunun bir parçasıymış ve 1969’da garın yıkılıp, tren yolunun da iptal olmasıyla oluşturulmuş çok özel bir yeşil alan olarak Parislilerin yaşamına kazandırılmış bir rekreasyon alanı. Bu yöne giden trenler yerini RER-A‘ya devretmiş, Parisliler de yepyeni bir yeşil alana sahip olmuşlar. Aynı şey bir zamanlar Paris’in çevresini çepeçevre saran eski demiryolunun günümüzde yürüyüş parkurlarına dönüştürülmesiyle oluşturulan La Petite Ceinture için de geçerli.
Merdivenden çıkıp viyadüğün üzerine ulaşınca sizi yeşil kafesli bir kapı karşılıyor. Buradan geçip yavaş yavaş ilerledikçe önce buranın küçük bir park alanı olduğu yanılgısına kapılabilirsiniz ama baştan söyleyeyim bu yol tam 4,5 kilometrelik bir yürüyüş parkurundayız!
Sanıyorum New York’ta da eski bir metro hattının iptal edilmesi ile oluşturulmuş bu tarz bir parkur mevcut ama New York’a üç kez gitmeme rağmen bu yürüyüş yolunu görme şansım olmadı. Umarım bir dahaki sefere gidip görebilirim.
La Promenade Plantée kimi kaynaklarda La Coulé Verte olarak da geçiyor. Belli bir noktası viyadük üzerinde devam ediyor. Bu nokta olabildiğince yeşillendirilmiş çok özel bir yürüyüş yolu. Paris’in tipik mimarisi arasında binaların yanı başından yürürken kendinizi çok özel bir atmosferde hissediyorsunuz.
Kimi klasik kimi çağdaş yapıları biraz olsun yukarıdan seyretmenin ayrı bir tadı oluyor. Yürüyüş yapanlar, banklarda güneşlenenler, koşanlar, öpüşüp koklaşanlar, çocuk kahkahaları hemen hepsi size yaşamın tam içinde olduğunuzu müjdeliyor. Üstelik viyadüğün aşağısında, sağında solunda bambaşka bir hayat devam ederken siz çok özel bir yerde olmanın tadını çıkarıyorsunuz.
Bazen yol daralıyor, bazen genişliyor, bazen tam bitti zannediyorsunuz, iki binanın arasındaki dar geçitten geçiveriyorsunuz bir bakıyorsunuz ki minik bir havuz, küçük bir balkon, küçük bir teras ortama bambaşka bir görüntü katıyor. Bir ara Gare de Lyon‘un yakınından geçiyorsunuz. Hatta yolun alt kısmında görmeniz gereken rengarenk bir sokak Rue Crémieux de bulunuyor.
Biraz daha ilerledikçe, tam da “yoruldum” derken kendinizi gepgeniş, yemyeşil bir parkın içinde, Jardin du Reuilly‘de buluyorsunuz. Burası büyükçe bir köprü ile yeşil bir alanın üzerinden geçtiğiniz bölüm. Size tavsiyem köprüden geçmeden önce sağ taraftaki parka girerek oradaki merdivenlerden inip çimenliğe ulaşmanız. Burada sessiz sakin piknik yapanları, sere serpe güneşlenenleri, kitap okuyanları ya da oyun oynayan gençleri ve çocukları izlemek de bir o kadar keyifli. Zaten on-on beş dakika önce Bastille‘in hareketli dünyasındayken bir anda kendinizi nasıl olup da burada bulduğunuza inanamıyorsunuz.
Parkta biraz soluklandıktan sonra yürüyüş rotanızı hiç bozmadan aynı yönde ilerlemeye devam ederseniz bir an parkurun bittiğini düşünüyorsunuz. Kısa bir süre yürüyüş yolu sokakla kesişip küçük bir parkın içinden geçiyor. Bu noktada sol tarafta Paris’in en eli yüzü düzgün Türk restoranlarından biri olan Le Janissaire var. Dilerseniz orada da bir yemek molası verebilirsiniz.
Yürüyüşünüze devam ederseniz, biraz ilerde tünel gibi bir geçidin içine giriyorsunuz. Burası bambaşka bir dünya oluveriyor. Tünel biter bitmez de yeşilliğin dozajı artmaya başlıyor ve kendinizi minik bir korulukta hissediyorsunuz. Oysa ki hep, vaktiyle demiryolu olan bir rotanın şimdi yeşillendirilmiş atmosferindesiniz. Hayat ve koşullar değişmiş ama ortam hep insanların daha güzel yaşaması için daha da iyileştirilmiş. Gördükleriniz kadar bu duyguyu yaşamanız da kendinizi iyi hissetmenize neden oluyor.
Şahsen ben yol boyunca iki tünel geçtikten sonra üçüncü tünelde pes ediyorum 🙂 Haritadan gördüğüm kadarıyla bu yol Bois de Vincennes – Vincennes Ormanı‘na kadar devam ediyor ama benim daha fazla yürümeye mecalim kalmıyor. Belki siz yolun bundan sonraki kısmını keşfedip gördüklerinizi bana anlatabilirsiniz. Bu noktadan T3a tramvay hattına ulaşıyorsunuz. Dilerseniz yönünüzü Nation‘a çevirip, Paris’in başka başka yerlerini keşfe dalabilirsiniz.
Bence La Promenade Plantée Paris’te kesinlikle görülmesi gereken ilginç yerlerden biri. Özellikle Bastille ve Parc du Reuilly arasını şiddetle tavsiye ederim. Bundan sonrası ise keyfinize kalmış. İnanıyorum ki Paris’e birlikte geldiğiniz kişi ya da kişileri şaşırtmak için de hoş bir gün geçirmenize neden olacak özellikte bir yürüyüş parkuru burası.
La Promenade Plantée’nin epey yavan da olsa bir web sitesi var; dilerseniz yazının sonundaki linkten bu siteye ulaşabilirsiniz.
12. arrondissement‘ı baştan başa kateden bu parkura ulaşmanın pek çok yolu var. Dolayısıyla yol üzerinde pek çok giriş çıkış bulunuyor ama benim size önerim yürüyüşünüze -başta da söylediğim gibi- Bastille tarafından başlamanız olacaktır. Metro ile Bastille‘e ulaşmak içinse metronun M1, M5 ve M8 hatlarını kullanabilirsiniz.
Paris’te keşfedecek daha o kadar çok yer, o kadar çok güzellik var ki…
Sabırla ve hevesle…
Keyifli geziler, keyifli keşifler.
Web Adresi: promenade-plantee.org
