Palais de Tokyo

(Son Güncelleme: 03.03.2024) Çağdaş sanatları seviyorsanız, modern sanat müzelerini gezmek hoşunuza gidiyorsa bu yazıda size tanıtacağım sergi sarayı Palais de Tokyo tam size göre bir yer. 16. arrondissement‘da, Seine Nehri‘nin hemen kıyısında, Trocadéro ile Place de l’Alma arasında yer alan bu müze Paris’in en etkileyici çağdaş sanat merkezlerinden biri.

Centre Pompidou‘yu neredeyse herkes bilir. Daha önceki yazılarımda hem oradan hem de bir diğer modern sanat müzesi Musée de l’Art Moderne dela Ville de Paris‘den bahsetmiştim. Bir de Fondation Louis Vuitton var tabii ki. Bu kez Palais de Tokyo’ya geldi sıra.

Palais de Tokyo (pale dö tokyo) 1937 yılında Musée Luxembourg’un yerini alacak şekilde, orta çağdan o döneme kadar Fransız sanatından örneklerin sergileneceği bir müze olarak kurulmuş ilk başta. O günden itibaren de çeşitli konularda müze olarak kullanılmış. Bünyesinde barınan eserlerin bir kısmı, açılan yeni müzelerden önce Centre Pompidou‘ya ve daha sonra da Musée du Quai Branly‘ye taşınmış. Bir dönem fotoğraf ve sinema müzeleri olarak da işlev gören bu sergi sarayı, çağın gereklerine uygun olarak yenilendikten sonra en son 2012 yılında yeniden kapılarını ziyaretçilere açmış; modern ve çağdaş sanatlar müzesi olarak kullanılmaya başlanmış.

Adına bakıp ilk başta, benim gibi, buranın bir Japon ya da en azından bir Uzakdoğu müzesi olduğunu düşünebilirsiniz ama araştırıp öğrendiğime göre müzenin bu adı almasının nedeni, alt taraftan geçen Président Wilson Bulvarı’nın eski adının Tokyo Bulvarı olmasından başka bir şey değilmiş… Uzakdoğu sanatlarıyla ilgiliyseniz o zaman Musée Guimet ya da Muséee Cernuschi ‘yii gezebilirsiniz.

1937’ye tarihlenen bina tarz olarak bana Ankara’da gördüğüm devlet yapılarını çağrıştırıyor. O dönemin mimari anlayışına göre tasarlanmış bina, bir sanat merkezi olduğu için farklı bir havaya sahip olsa da dışarıdan bakıldığında Sovyet esintileri taşıyan bir görünüme sahip sanki. Paris’in o süslü ve albenili yapılarından sonra burası biraz yavan kalıyor gibi ama yine de bir tarzı, mimari bir derdi var kesinlikle.

Yamuk bir U biçimindeki yapının adı Palais de Tokyo olarak geçse de içinde iki müzeyi birden barındırıyor. Doğu tarafta, daha önce yazdığım Musée de l’Art Moderne dela Ville de Paris, batı tarafında ise Palais de Tokyo bulunuyor. Yani bu isimlendirme biraz karışıklığa neden olabiliyor. Hem bina kompleksinin tamamının adı Palais de Tokyo, hem de batı tarafındaki modern sanat müzesinin. Doğu kanadı Paris Belediyesi‘ne, batı kanadı ise Fransız devletine ait. Yani Palais de Tokyo Fransız devletinin.

Palais de Tokyo’yu ilk gezişim, geçtiğimiz Mayıs 2015’teki Avrupa Müzeler Gecesi etkinliği sırasında oldu. Kalabalık bir ortam olmasına rağmen müze ve salonlar o kadar büyüktü ki, bazen yapayalnız kaldığımız bölümler bile oldu. Trocadéro‘dan, Eyfel Kulesi‘ne yüzünüzü verdiğinizde soldaki bulvardan aşağı doğru inerseniz bir süre sonra sağda karşınıza çıkacak olan Palais de Tokyo’nun sağ kanattaki kapısından girerek ulaşabileceğiniz müzeye ilk girdiğinizde inşaatın hâlâ devam mı ettiğini yoksa bunun bir çağdaş sanat çalışması mı olduğu konusunda kafanız karışabiliyor 🙂

İçeri girdik ve rastgele, yüreğimizin götürdüğü yere gitmek suretiyle salonları gezdik. Birbirinden ilginç eserlerle karşılaşmak, onlarla etkileşim kurmak, karşısına geçip uzun uzun incelemek çok keyifliydi.

Beni etkileyen pek çok şey oldu ama bunlardan ilki, yukarıda gördüğünüz robot kadın oldu. Önce canlı manken sandığım bu robot, öyle ilginç hareket ediyordu ki, göz hareketleri ve mimikleri insanda çok garip bir etki bırakıyordu. Dilerseniz hareketli görüntüyü Pariste.Net’in instagram hesabındaki bu linkte görebilirsiniz. Tabii günümüzde bu görüntüler alışıldık ama ben 2015’te böyle bir robotla ilk kez karşılaşınca epey etkilenmiştim.

Bir diğer etkileyici çalışma ise, video çalışması olan “Kuşköy” görseliydi. Karanlık bir salonda, üç duvara yerleştirilmiş projeksiyonlarda, Karadeniz Bölgesi’nde çekilmiş olan, insanların kuş sesini taklit eden ıslık yöntemiyle iletişim kurmasını gösteren video, elbette herkesin ilgisini çekiyordu ama benim gibi bu konuya aşina olan insanlar için kendi ülkeme ait ilginç bir çalışmayı Palais de Tokyo’da görmek büyüleyiciydi.

Çağdaş sanat olgusu öyle bir hal aldı ki, insan bazen karşılaştığı şeyin sanat mı yoksa günlük herhangi bir obje mi olduğunu karıştırabiliyor. Bu konuda geçen gün rastladığım, inşaat çalışması için merdiven başına konmuş kukanın üzerindeki “dikkat, bu bir çağdaş sanat eseri değildir, burada çalışma var” yazısının anlattığı o kadar çok şey var ki 🙂

O yüzden Palais de Tokyo’da da bazı kapılardan içeri tereddütle girdik. Oraya girmek yasak mıydı yoksa gördüğümüz işaretler sanatın bir parçası mıydı anlayamadığımızdan şansımızı denerken garip garip koridorlarda bulduk kendimizi. İzbe merdivenler, duvar yazıları, köşe başından bir seri katil çıkacakmış ya da basamaklarda bir ceset görüverecekmiş hissiyle dolaştığımız labirentlerde sanatla gerçeklik arasında gidip gelmedik desem yalan olur.

Yine de Palais de Tokyo’da birbirinden güzel ve etkileyici eserler olduğunu söylemeliyim. Benim gördüklerimin bir kısmı kalıcı, bir kısmı da dönemsel sergilere ait eserlerdi elbette. O yüzden siz gittiğinizde belki de bambaşka eserlerle karşılaşacaksınız. Zaten bu bile Palais de Tokyo’ya (ve bu tür müzelere) bir kez gitmenin yetmeyeceğinin göstergesi zaten. Örneğin Mayıs 2018’de bir gün burada Çıplak Müze Gezme Günü vardı; o tarihte Nice’te tatilde olduğum için bu ilginç etkinliği kaçırdım 🙂

Palais de Tokyo Pazartesi günleri hariç her gün öğlen 12:00 – 22:00 arası gezilebiliyor. Toplu taşımayla gitmek için M9 metro hattının Iéna ya da Alma-Marceau istasyonlarında inebilirsiniz. Iéna’da inerseniz aşağıya doğru sağda, Place de l’Alma‘da inerseniz yukarıya doğru solda karşınıza çıkacaktır. Fiyat bilgisi, güncel sergiler ve diğer etkinlikler hakkında bilgi almak için yazının sonundaki resmi web sayfası linkine bakabilirsiniz.

Umarım size hitap eden bir sergiye denk gelir, burada çok güzel vakit geçirirsiniz. İçeri girmeseniz bile orta avludaki kafede oturup bir şeyler yiyip içmek güzel olabilir.

Modern ve çağdaş sanat eserlerine temkinli yaklaşan biri olarak benim bile çok hoşuma giden Palais de Tokyo’yu sevmeniz ve gezerken beni anmanız dileğiyle. Burası hakkındaki görüşlerinizi yorum bölümüne yazarsanız çok mutlu olurum.

Burayı gezdikten sonra binanın diğer bölümünde bulunan Paris Modern Sanat Müzesi‘ni de gezebilir, hemen yakındaki Asya Sanatları Müzesi – Musée Guimet‘yi ziyaret edebilir ya da Trocadéro‘ya çıkıp Mimarlık Müzesi – Musée de l’Architecture, Denizcilik Müzesi – Musée de la Marine ya da İnsan Müzesi – Musée de l’Homme‘u da görebilirsiniz. Bölge müze açısından oldukça zengin; tüm Paris gibi…

Keyifli geziler, keyifli keşifler.

Web Adresi: palaisdetokyo.com

Adres: 13 Avenue du President Wilson, 75116 Paris