Sainte Chapelle

(Son Güncelleme: 01.03.2024) Paris’teki, belki de Fransa’daki en güzel vitrayları görebileceğiniz bir şapeldeyiz: Sainte Chapelle (Sent Şapel). Burası Notre Dame Katedrali ile aynı ada (Île de la Cité) üzerinde yer alan müthiş bir yapı. Görkemi büyüklüğünden değil tarzından ve en çok da o etkileyici vitraylarından kaynaklanıyor. Aslında hiç resmini görmeden, doğruca gidip ziyaret etmenizi ve öylece hayran kalmanızı isterdim, o yüzden başka birini götürecekseniz, ona hiçbir şey söylemeden götürün ki gördüğü zaman çok daha fazla etkilensin.

Sainte Chapelle’in önünden çok uzun süre geçtim durdum, kapıda da hep bir kuyruk olur, o yüzden hiçbir zaman içeri girmeye heveslenmemişimdir ama bir gün bir arkadaşım sayesinde içerisini gezme şansı yakaladım ve o zaman burayı daha önce neden görmediğime hayret ettim. Sonra defalarca ziyaret ettim…

1240‘larda IX. Louis‘nin emriyle yaptırılan şapel aslında o yıllarda İstanbul’dan getirilen ve İsa Peygamber’e ait olduğuna inanılan “kutsal emanetler”in muhafaza edilmesi şerefine inşa edilmiş. Bu nedenle mimari değeri kadar teolojik anlamda da hristiyanlık tarihinde de önemli bir yere sahip.

Kapıdaki kuyruk gözünüzü korkutmasın, o kuyruk güvenlik kontrolü nedeniyle oluşuyor. Çünkü burası aynı zamanda Palais de la Justice – Adalet Sarayı‘nın bahçesi olduğu için güvenlik önlemleri normalin biraz üzerinde.

İç avluya girdikten sonra binanın çevresini dolaşıp şapelin girişine ulaşacaksınız. Burada bilet gişesi yer alıyor. Dilerseniz bilet kuyruklarında vakit kaybetmemek için biletinizi yazının sonundaki linkten online olarak da alabilirsiniz. İçeri girdiğinizde çok hoş ama küçük bir salona giriyorsunuz ve biraz da hayal kırıklığına uğruyorsunuz 😉 Kendi kendinize “burası mıymış?” diye sorup, yine de etkileyici duvar ve tavan süslemelerinin tadını çıkarıyorsunuz.

Süslemelerde hakim olan, lacivert zemin üzerine altın yaldızlı zambak figürü (lys) Fransız aristokrasisinin en önemli sembollerinden biri. Bu sembole pek çok yerde, en sık da Loire Vadisi Şatoları‘nda rastlamanız mümkün… Siz bunları düşünüp çevrenizi incelerken birilerinin, girişe doğru baktığınızda sol taraftan bir yerlere gittiğini fark ediyorsunuz ve o an yukarı kata çıkan daracık spiral merdivene ulaşıyorsunuz.

Ve üst kata çıktığınızda asıl salona geliyorsunuz ve karşılaştığınız güzellik karşısında büyük olasılıkla ağzınız açık kalıyor. Bu yazının kapak fotoğrafında gördüğünüz, salonu çepeçevre saran dev vitraylar aklınızı başınızdan alıyor; en azından her gidişimde benim aklımı başımdan aldı…

Tavan süslemesi, renkler, ışık oyunları, her detay uzun uzun incelemeye değer. Ama her muhteşem eseri görüşümüzde olduğu gibi bir süre sonra bu gördüklerimiz göze normal gelmeye başlıyor. Yine de birilerinin oturup burayı inşa ettiğini, birilerinin de ince ince süslediğini düşünüp onlara ve emeklerine hayran oluyorsunuz.

Bazen balkon kapısı açık oluyor, o zaman balkona çıkıp avluyu seyretmek, heykel ve oymaların detaylarına bakmak, tekrar içeri girip gördüklerinize tekrar hayran olmak; yani nefis bir Paris anısını zihninize kazımak şansını yakalamış oluyorsunuz. Sonra diğer merdivenden tekrar alt kata inip çevrenize şöyle bir bakınıp, dilerseniz salonun tüm hoşluğunu bozan gecekondu bozması “museum shop“tan bir şeyler alıp çıkıyor; diğer taraftan dolanıp, Palais de la Justice‘in ön bahçesindeki turnikelerden geçerek tekrar dış dünya dönmüş oluyorsunuz.

Ben burayı gezene kadar, kutsal yapılarda vitray ve heykel sanatının -normal olarak- sadece estetik kaygılarla uygulandığını düşünürdüm. Tüm bu kutsal yapıların inşa edildiği dönemde halkın büyük çoğunluğu okuma yazma bilmediği için, insanlara dini temaları resim ve heykellerle anlatma kaygısıyla bu vitrayların ve heykellerin yapıldığını öğrendim. Tabii öncelikli amaç eğitim ve öğretim olsa da sanat kaygısı da almış başını gitmiş haliyle. Hatta Paris dahil Fransa’nın pek çok köşesinde rastlayacağınız eski dükkan tabelaları da aynı şekilde sadece mekanı tanıtan bir isim değil, dükkanın branşını anlatan bir görsel çalışma oluyor… Hepsi birbirinden nefis…

Özetle, bir Paris gezinizde, listenize eklemeniz gereken bir yer de işte bu Sainte Chapelle olmalı. Okunuşu “Sent Şapel” şeklinde. Notre Dame Katedrali‘ni görmeye gideceğiniz gün vaktiniz olursa buraya da zaman ayırmayı ihmal etmeyin derim. Ayrıca buradan geçerken az ileride köşede bulunan Paris’in ilk ve en eski meydan saatini de görmelisiniz.

Buraya Châtelet ya da Saint Michel tarafından yürüyerek gelebileceğiniz gibi, M4 metro hattının “Cité” ya da RER-B‘nin “Saint Michel Notre Dame” durağında inerek de ulaşmanız mümkün.

Sainte Chapelle 1 Ocak, 1 Mayıs, 1 Aralık ve 25 Aralık hariç yılın her günü açık. Kasım, Aralık, Ocak, Şubat ve Mart aylarının ilk Pazar günleri de ücretsiz gezmek mümkün. Güncel bilgileri aşağıdaki resmi web sayfası linkinden öğrenebilirsiniz.

Burayı gezdikten sonra yakın civarda yapılacakları görmek için de Cité Adası – Île de la Cité yazısını okumanızı öneririm ama her şeyden önce tam karşı çaprazdaki Brasserie Les Deux Palais‘de bir yorgunluk kahvesi içmeyi sakın ihmal etmeyin; içerisi çok hoş çünkü…

Keyifli geziler, keyifli keşifler.

Web Adresi: sainte-chapelle.monuments-nationaux.fr/en/

Adres: 8 Boulevard du Palais, 75001 Paris