(Son Güncelleme: 05.03.2024) Seine Nehri kıyısındaki bu güzel binayı tanıtacak yazıyı hazırlamadan önce biraz araştırma yapmak istedim ama bu binanın, daha doğrusu bu bina içinde yerleşik olan kurum, Institut de France’ın hikayesinin o kadar karışık olduğunu öğrendim ki; nasıl bir özet yazı çıkarabileceğimi ben de bilmiyorum 🙂
Öncelikle konumundan başlayalım. Institut de France (enstitü dö frans ya da enstitü dö fğans) 6. arrondissement‘da, Louvre Müzesi‘nin tam karşısında, Pont des Arts‘ın öteki ucunda yer alıyor. Paris’teki pek çok görkemli binaya oranla, görece daha küçük ama bir o kadar da etkileyici bir mimarisi var. O yüzden bu civarda dolaşırken görmemeniz, görüp de etkilenmemeniz mümkün değil. Hazır önünden geçiyorken, bu binanın ne olduğunu ve nasıl tarihi bir öneme sahip olduğunu da bilmekte yarar var diye düşündüm.
Türkçeye “Fransa Enstitüsü” olarak çevirebileceğimiz bu kurum, aslında Fransa’da bulunan beş önemli akademinin birleşerek oluşturduğu bir yapılanma. Bu akademileri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Academie Français – Fransa Akademisi
- Academie des Inscriptions et Belles Letters – Yazıtlar ve Edebiyat Akademisi
- Académie des Sciences – Bilimler Akademisi
- Académie des Sciences Morales et Politiques – Manevi Bilimler ve Politikalar Akademisi
- Académie des Beaux-Arts – Güzel Sanatlar Akademisi
En eskisi 1635’e dayanan akademiler, 1793’te kaldırılmış, daha sonra 1795‘te “Enstitut de France” çatısı altında toparlanarak yeniden faliyetlerine başlamış. Bu yapılanma 1832’de son şeklini almış.
Enstitü ilk çalışmalarına Louvre‘da başlamış ve 1805‘te Napolyon’un emriyle şimdiki binasına taşınmış. 1688’de okul binası (Collège des Quatre-Nation) olarak inşa edilen bu görkemli bina, 1805’ten beri Institut de France’a ev sahipliği yapıyor.
Bünyesindeki 2 milyondan fazla kitap, 5 bin el yazması ile çok zengin bir kütüphaneye sahip olan enstitünün ayrıca yönetiminde bulunduğu pek çok kütüphane, şato ve manoir bulunuyor. Enstitüt bilimsel kültür ortamının varolması ve geliştirilmesine yönelik çalışmalarda bulunurken, bu amaçla çeşitli destek programları düzenliyor, hatırı sayılır miktarda ödüller dağıtıyor. Özellikle Fransız dilinin korunması ve geliştirilmesi için yapılan çalışmaların da bu enstitü bünyesinde yürütüldüğünü söylemekte yarar var.
Fransa’nın bilim, politika, etik, kültür ve sanat konularında belirliyici, yönlendirici ve etkin bir role sahip olan bu enstitünün turistler için önemi ise daha çok içinde bulunduğu binanın estetik güzelliği ve mimari tasarımı olacaktır haliyle. Yine de kapısının önünden geçip giderken bu özet bilgileri de aklınızın bir köşesinden geçirirseniz, gördüğünüz eser sadece taş-duvar olmaktan öte, daha özel bir anlam kazanacaktır diye düşünüyorum. Institut de France’ın resmi web sitesine yazının sonundaki linkten ulaşabilirsiniz.
Peki bu civarda görecek başka nereler var? Öncelikle tam karşınızdaki bina Louvre Müzesi; oraya gitmek için de Institut de France’ın önündeki Pont des Arts‘tan geçiyorsunuz. Enstitünün olduğu tarafta kalıp içerilere doğru yürümek isterseniz de Odéon ve Saint Germain‘e ulaşıyorsunuz. Enstitüye sırtınızı verdiğinizde Seine Nehri boyunca sağa doğru yürürseniz Notre Dame tarafı, sola doğru yürürseniz de Musée d’Orsay ve Eyfel Kulesi yönünde ilerlemiş oluyorsunuz. Enstitünün hemen önündeyse Seine Nehri üzerindeki en güzel yemekli gezi teknelerinden biri olan Le Calife bulunuyor. Yani ne tarafa yürürseniz yürüyün karşınıza ilginizi çekecek bir şey illa ki çıkacaktır.
Institut de France’a metro ile gelmek için en yakın istasyon, M7 hattının “Pont Neuf” durağı olacaktır sanırım; buradan Pont Neuf ile Île de la Cité üzerinden karşıya geçip sağa dönerseniz enstitü binası ileride solda karşınıza çıkacaktır. Ben zaten buna gerek kalmayacağına, gezi programınızda bir gün Pont des Arts‘ı görmeye geleceğiniz gün burayı da ister istemez görüp etkileneceğinize inanıyorum.
Paris büyüsü hiç bozulmasın.
Keyifli geziler, keyifli keşifler…
Web Adresi: institutdefrance.fr
