Etretat

(Son Güncelleme: 02.03.2024) Bu yazıda sizlere, Paris’e ilk yerleştiğim zamanlarda duyduğum ama nedense gitmeyi uzun süre ertelediğim için çok geç keşfettiğim şahane bir yeri tanıtmak istiyorum. Fransa’da gezilecek ve görülecek yerleri tanıtan dergilerde, sitelerde sürekli olarak yukarıdaki fotoğrafı gördüğüm için “tamam güzel ama sadece deniz kenarında oyuk bir kaya görmeye o kadar yol mu gidilir?” diye gidişimi hep ertelediğim Etretat’yı siz benim gibi sadece deniz kenarında aşağısı oyuk bir kayadan ibaret bir yer sanmayın diye yazıyorum bu yazıyı 🙂 Çünkü Etretat bu gördüğünüzden çok daha fazlası, çok güzel bir kıyı kasabası…

Buraya bugüne kadar, sonuncusu Haziran 2018 olmak üzere iki kez gittim. İlk gidişimiz Mart 2017 sonunda, bir hafta sonu evde otururken hava çok güzel olunca birden yollara düşüp Deauville & Trouville‘i görmeye gitmemizle başlayan olaylar silsilesi, geceyi Honfleur yakınlarında geçirmeye karar verip ertesi gün de Honfleur ve Etretat’yı gezmemizle gelişti ve nihayetinde yine unutulmaz bir tatil oldu. Şimdi istiyorum ki siz de bu seçenekleri bir görün, Paris çevresinde gezip görülecek yerler arasından beğendiklerinizi seçerek kendinize birbirinden güzel planlar oluşturun.

Normandiya Bölgesi‘nde, Manş Denizi kıyısında, Paris’in 200 kilometre kuzey batısında bulunan bu küçük ama çok çok güzel kıyı kasabasına özel aracınızla Paris’ten yaklaşık 2,5 saatte ulaşmanız mümkün. Paralı otoban gereksiz pahalı olduğu için, eğer vaktiniz varsa devlet karayolunu ya da köy yollarını tercih etmenizi öneririm; çünkü o zaman pek çok cennet köşeyi görüp rüya gibi bir yolculuk yapmış oluyorsunuz. Tabii böyle olunca yol oldukça uzuyor. Paralı otobandan gitmekse çok daha kolay ama cidden pahalı. Paris-Honfleur arasında birkaç gişeden geçiyorsunuz, o yüzden toplam kaç para verdiğimizi tam hatırlamıyorum ama gidiş dönüş yaklaşık 30€ – 40€ arası bir otoban ücreti ödendiğini söyleyebilirim 🙂

Gerçi buraya tren yoksa da Etretat’ya otobüsle ulaşmak mümkün ama ben bu balıkçı kasabasına hiç otobüsle gitmedim, o yüzden o konuda fazla bilgi sahibi değilim. Zaten arabayla giderseniz çok daha özgür olursunuz. Belki Paris içinde araba kullanmak bir işkencedir ama Paris çevresinde dolaşmak, özelikle de böyle yerlere gitmek keyifli olabilir. Bu küçücük kasabanın tüm sokakları ücretli otopark, üstelik haftanın her günü öyleymiş 🙂 Otomatlar zar zor çalışıyor, bilet alması biraz güç, o nedenle otopark biletinizi PayByPhone cep telefonu uygulamasıyla almanızı öneririm. 

Biz buraya ilk gidişimizde arabamızı Etretat Belediyesi’nin önüne yani tam merkeze park ettikten sonra kasabanın içine doğru yürümeye başladık ki buranın o falezlerden çok daha fazla bir yer olduğunu ilk o an anladık. İnsan önce otomatik olarak sahile doğru yöneliyor; iyot kokusunu ve martı çığlıklarını takip ediyor. Kıyıya varınca karşımıza, yaklaşık beş yıldır görme hayali kurduğum o ünlü falez çıktı; eh tabii el mecbur, pozumuzu verdik, fotoğrafımızı çektik 🙂

Dağ kır bayır, ıssız bir yer beklerken, böylesine güzel bir kasabayı keşfetmiş olmak beni hem çok mutlu etti, hem de çok şaşırttı. Neden Etretat fotoğrafı olarak sadece o falezi paylaşırlar anlayamadım. İnsan fotoğrafa bakınca burası ıssız bir yer, civarda yapacak bir şey yok sanıyor ama öyle değil. Hele ki güzel havada, bir hafta sonu giderseniz nasıl kalabalık, nasıl canlı ama gözünüz de korkmasın, huzurlu bir kalabalık; en azından ben şanslı biri olduğum için bizim kalabalığımız hep öyle oldu 🙂

Etretat’nın denizini Deauville & Trouville‘den, Honfleur‘den, Saint Malo‘dan, Le Mont Saint Michel‘den, haliyle, Normandiya Çıkarması‘nın yapıldığı Omaha Beach‘ten çok daha fazla sevdim çünkü bana Kaş‘ın, Kalkan‘ın plajlarını hatırlattı. Kum değil de çakıl taşı olduğu için daha berrak, turkuaza çalan bir mavi. “Buraya bir de yazın gelmek lâzım” dedik ama bir sonraki gidişimiz yazdı, denizin yine soğuk olduğunu görünce yine “buraya bir de yazın gelmek lâzım” deyip aramızda gülüştük 🙂 Olsun, deniz  denizdir; Belki bir Mykonos, bir Martinique gibi olmaz ama Paris Plages – Paris Plajları‘ndan iyidir 🙂 Fransa’da deniz tatili yapmak istiyorsanız sizi güneye, Côte d’Azur kıyılarına alalım 😉

İki kayalık tepelik arasındaki bir düzlüğe kurulu olan Etretat’nın sol tarafında o ünlü falez var, sağ tarafında da yine bir tepede bir kilise bulunuyor ve her iki taraftaki tepeye de tırmanıyor insanlar. Bu bana Mekke’deki Safa ve Merve tepelerini çağrıştırdı biraz 🙂 Sanki ritüelmiş gibi bir o tepeye bir bu tepeye çıkıyor kasabayı gezmeye gelenler. İkisine birden çıkmayı gözümüz yemedi ama bari soldaki tepeye, falezin olduğu yöne doğru yürüyelim dedik ve ufak ufak rampayı çıkmaya, kimi zaman merdivenleri tırmanmaya başladık.

Geçerken sol tarafta II. Dünya Savaşı’ndan kalma mevzileri görünce bir zamanlar burada nasıl da kanlı günlerin yaşandığını düşününce tüyleriniz ürperiyor. Zaten Normandiya sahilleri bu konuda önemli bir bölge biliyorsunuz. Belki bir gün, Normandiya Çıkarması‘nın yapıldığı asıl yer olan, bugüne kadar iki kez gittiğim Omaha Beach’i de yazarım. Şimdilik genel bilgiyi Normandiya Rehberi yazımda bulabilirsiniz.

Gezdiğim yerleri Türkiye’deki yerlerle kıyaslamayı sevmem ama fikir vermesi açısından İstanbul’daki Garipçe Köyü‘ne benzetebileceğim bu küçük köyün tarihi dokusunun böylesine korunmuş olması kadar, hayatın güzelleştirilmesine yönelik tüm detaylar insanın içini bir hoş ediyor. Bir Garipçe’yi gözünüzün önüne getiriyorsunuz, bir Etretat’yı. Diyorsunuz “Garipçe ne muhteşem bir yer olabilirmiş ama işte, heyhat…” Sağımızda deniz, solumuzda golf sahası, yokuş yukarı tırmanırken insanın aklından bunlar geçiyor.

Tam yukarı çıkıyorsunuz, o da ne? Meğerse tepenin ardındaki koyda dev bir falez daha varmış. Yani bu yazının kapak fotoğrafında gördüğünüz dev falez meğer sahilde gördüğümüz ilk falez değilmiş. Az kalsın tepeye çıkmayacak, bu güzelliği göremeyecektik… Yani demem o ki Etretat’ya geldiğinizde mutlaka sol taraftaki tepeye çıkın ve yukarıdan manzaranın tadını çıkarken asıl ikinci falezi, yani en büyük olanı görmeden dönmeyin… Hem yukarıda muhteşem bir manzara var hem de kayaların içine oyulmuş yerleri keşfetmesi çok keyifli.

Eğer hızınızı alamazsanız siz tepeden kıyı boyunca kuş gibi uçarmış hissiyle ilerilere doğru yürüyüşüne devam edebilirsiniz. Sonrasında temiz hava acıktıracak, yemek telaşına düşeceksiniz 🙂 Telaş dediğim keyiften; işte, güneşli bir yer olacak, keyifli bir restoran olacak, güzel bir masa bulunacak ve boş olacak. İşte böyle dertleri oluyor insanın üzerinize afiyet 🙂 

Biz de aynı telaşla aşağı inip, Fransızca adı Vieux Marché (viyö marşe ya da viyö mağşe) olan eski pazar yerinin tam karşısındaki Tavern des Deux Augustins adındaki şahane bir restoranın önünde tam istediğimiz gibi bir masa bulduk. Deniz ürünleri tabağı ve söyledik. Etim fena değildi, deniz ürünleriyse çok lezzetliymiş, ben de söyleyenlerin yalancısıyım 😉

Bu Vieux Marché dediğim yerin içine de mutlaka girmenizi öneririm. Küçük ama nefis bir yer, tamamen ahşap. Bu kapalı pazar yeri Deauville‘deki balık pazarını, Honfleur‘deki kiliseyi çağrıştırdı bana. Ne de olsa tipik Normandiya mimarisi… İçeride de bolca hediyelik eşya mevcut. Artık seçin beğenin, istediğiniz güzel anıyı alın buradan.

Yine renkli renkli dükkanların bulunduğu sokaklarda yürürken insan nereye bakacağını şaşırıyor. O kadar ki, bildiğiniz mükellef bir antikacıya bile rastladık. Bu küçücük kasabada böylesine güzel bir antikacıda insan nasıl para kazanır diye de düşündük haliyle ama işte insanlar son derede sakin bir hayatı en zengin biçimiyle yaşıyorlar. Eh dükkanı da kapatmadıklarına göre gayet güzel para kazanıyorlar. Ne hayatlar, ne hayatlar…

Arka sokaklarda gezindikçe tuğla kaplı binalar çocukken oynadığımız ahşap oyuncakları hatırlattı bize. Bilmem o zamanlara yetiştiniz mi ama hani renk renk, desen desen tahta sütunlar, pencereler, çatılar vardı ahşaptan. Onları üst üste koyup bina cephesi yapardınız; Etretat’da, daha doğrusu Normandiya‘da dolaşırken o oyuncakları hatırladık hep. Zaten bu taraflar genel olarak Belçika ve İngiltere izleri taşıyor gibi geldi bize.

Şimdi buraya kadar hep Etretat diye yazdık, siz de nasıl okudunuz bilmiyorum ama aslında Étretat olarak yazılıyor ve “etröta” hatta biraz abartacak olursak “etğöta” diye okunuyor 🙂 E’nin üzerindeki aksan işareti biraz muallak. Aslında konması gerekiyor ama büyük harflerde aksan kullanılıp kullanılmaması konusunu tam çözebilmiş değilim 🙂 Dil kurumu bu aksanı kaldırdı deniyor ama kaldırınca da bu kez o baştaki E’nin “ö” okunma riski var. Ben de emin olmak için Etretat’nın resmi turizm sayfasına baktım, orada Etretat yazıldığını görünce böyle kullanmaya karar verdim. Karışık iş bu Fransızca 🙂

Eğer Etretat’ya yüzmeye gitmeyecekseniz yarım günde bitebilecek bir yer ama keyfinize göre tam bir gün de geçirilebilir. Biz yarım günün ardından Honfleur‘e doğru yollanırken farklı bir yoldan gitmek istedik, belediyenin karşısındaki yoldan kasaba dışına çıkarken solda bir anda Le Clos Lupin diye bir şey gördük ve bir baktık ki bizim Arsen Lupen dediğimiz, aslında Maurice Leblanc’ın roman karakteri Arsène Lupin‘e adanmış bağ eviymiş burası. Maurice Leblanc’ın evi müze olarak gezilebiliyor ama biz kapanış saatine çok yaklaştığımızdan ve daha Honfleur‘ü görüp sonrasında Paris’e dönmek zorunda olduğumuzda burayı bir başka sefere bıraktık. İkinci gidişimizdeyse çok kalabalıktık, hızlı hareket edemediğimiz için yine vakit yetmedi, yine gezemedik 🙂 Le Clos Lupin hakkında ayrıntılı bilgiyi bu linkte görebilirsiniz. Ah bir de sağdaki tepede Jardin d”Etretat – Etretat Bahçeleri diye şahane bir park var; orayı da gezemedim ama ben Etretat’ya tekrar gidip buraları gezene kadar kazara siz benden önce gezerseniz ve yorumlarınızı bizlerle paylaşırsanız ne güzel olur 😉

Biz böyle günübirlik gezilerle birbirinden bu güzel kasabalardan gelip geçiyoruz ama hep dediğim gibi, insanlar burada bir ömür sürüyorlar. Fransa’nın her yerinde olduğu gibi burayı da gördüğümde “bir süre burada yaşamak isterdim” diye iç geçirdim ama Fransa’da o kadar çok güzel yer var ki, insan hangi birinde yaşayacağını şaşırıyor gerçekten 🙂 Biz şehirlerden, kasabalardan gelip geçip hayaller kurup sonra unutuyoruz, oysa oradaki insanların hayatları olduğu gibi devam ediyor. Herkesin bir yirmi dört saati var ve biz insanları sadece denk geldiğimiz kadarıyla tanıdığımızı sanıyoruz…

Bizim Etretat’da konaklamak için vaktimiz olmadı ama siz Normandiya gezinizin bir durağı olarak burada kalmak isterseniz şu linkten ya da aşağıdaki banner üzerinden otel bakmanız mümkün. Biliyorsunuz, hep söylediğim gibi, eğer otel rezervasyonlarınızı benim gibi booking.com üzerinden yapma alışkanlığı olan biriyseniz ve rezervasyonunuzu aşağıdaki banner ya da bu blogda göreceğiniz link ve banner’ları tıklayarak yaparsanız, bu blogu sürdürebilmem için bana destek vermiş oluyorsunuz 😉

Bu gezinizin ardından rotanız Honfleur olacaksa Normandiya Köprüsü‘nden ücretli geçişle geçmeniz gerektiğini de bir kenara not ediverin lütfen. Sanıyorum 5,80€ olması gerek tek yön ücretinin… Hemen Etretat’nın yakınındaki büyük liman kenti Le Havre ise II. Dünya Savaşı’nda yıkılıp yeniden yapıldığı için betonarme ve biraz sevimsiz, bilginiz olsun ama Saint Malo da II. Dünya Savaşı’nda yıkılmasına rağmen aslına sadık kalınarak yeniden yapılmış; orası çok çok güzel… Hele ki Honfleur, Deauville & Trouville, Rouen gibi yerlere gittikçe yine rüya aleminde dolaşmaya devam edeceksiniz. Özellikle Paris’te Bir Hafta geçirecekseniz ve hava güzelse burası belki listeye alınabilir, Paris’te 15 Gün geçirecekseniz de mutlaka görmeniz gerekiyor sanki; yine de siz bilirsiniz. Normandiya’yı hakkıyla gezebilmek içinse Normandiya Gezi Rehberi yazıma bakmanız yeterli.

Keyifli geziler, keyifli keşifler…

Web Adresi: lehavre-etretat-tourisme.com/decouvrir/les-incontournables/decouvrir-etretat

Adres: Etretat, 76790 Normandiya

İlgili Yazı:

• Normandiya Gezi Rehberi

Paris’e Birkaç Saat Mesafede Görülmeye Değer Diğer Yerler:

• Deauville & Trouville
• Giverny
• Rouen
• Honfleur
• Le Mont Saint-Michel
• Saint Malo
• Amiens
• La Roche Guyon
• Provins
• Barbizon
• Blois