Bastille Meydanı’nda Gizli Bir Geçit: Cour Damoye

(Son Güncelleme: 03.03.2024) Hepimizin bildiği gibi Paris bitmek tükenmek bilmez bir hazine. Hiçbir zaman “bitti” diyemiyorsunuz, her seferinde sizi şaşırtacak, heyecanlandıracak ve elbette mutlu edecek yeni bir güzellikle karşılaşmanız mümkün. Bu yazıdaki keşif noktamız da işte böylesi bir yer: Cour Damoye (Kur Damua ya da Kuğğ Damua).

Üstelik Paris’in en kalabalık bölgelerinden birinde, her gün önünden binlerce kişinin gelip geçtiği bir kapının önünde, gizli saklı kuytularda kalmış, son derece sakin ve huzurlu ve bir o kadar da güzel bir geçit burası. Burası Paris’te Bir Hafta kitabımda da geçtiği için benim için ayrı bir değer taşır…

Evet, Paris’te beş yolun kesiştiği, hayatın çok hızlı aktığı, her gün binlerce insanın gelip geçtiği Bastille Meydanı‘ndayız; daha önce blogda o bölge hakkında ayrıntılı bilgi vermiştim. İşte tam bu meydanın kalabalığının ve curcunasının bir kenarında, sırtınızı Bastille Operası‘na verip, karşınıza meydanın ortasındaki ünlü sütun Colonne de Juillet‘yi aldığınız zaman sağ tarafta, kafe ve restoranların olduğu kısmı göreceksiniz.

Bu tarafa yürüdüğünüzde Le Paradis de Fruit ile Falstaff Café‘nin arasında bir kapı var. Bu kapı açıksa şanslısınız çünkü burası herhangi bir apartmanın girişi gibi görünüp sizi yanıltmasın; Cour Damoye’nın girişindesiniz.

Cour Damoye bir pasaj, bir geçit gibi görünse de aslında daracık bir sokak ama günün her saati geçişlere açık olmadığından, yani her iki tarafında kapı bulunduğundan bir sokak değil, avlu havasında bir geçit olarak düşünmemiz gerekiyor. Bir pasaj gibi üstü kapalı olmadığından, tıpkı Odéon‘daki Cour du Commerce Saint André‘ye benziyor ama oradaki gibi yeme içme ağırlıklı bir geçit değil, daha sakin bir yer.

Paris’te bu tarz özelleştirilmiş sokaklar, yani eskiden sokakken sonra sadece orada oturanların faydalanabileceği bir geçit/yol olarak kullanılabilen sokağa dönüştürülmüş yollar bolca mevcut. Çoğuna zaten hiçbir şekilde giremiyorsunuz. Kapılarında güvenlik sistemi var ve tahmin ettiğiniz gibi bu tarz sokaklar o yolun iki yanında bulunan lüks apartmanları bir tür siteye dönüştürüyor. Fransa gibi sosyal ve eşitlikçi bir devlette bu tür manzaralarla karşılaşmak beni hep şaşırtmıştır.

Düşünsenize İstanbul’da Bağdat Caddesi’ne, Ankara’da Cinnah Caddesi’ne ya da ne bileyim İzmir’de Kıbrıs Şehitleri’ne çıkan sokakların bir kısmı her iki başından süslü püslü demir kapılarla kapatılmış ve bu sokaklara sadece o sokakta oturan konut ve iş yeri sahipleri girebiliyor. Gerçi bizde yeni site kültürü bu tarz bir korumacı yapıyla sosyal hayatı değiştiriyor ama çok şükür -bildiğim kadarıyla- herkesin kullanımında olan bir sokağı bu şekilde ele geçirme -şimdilik- söz konusu değil.

Neyse ki Cour Damoye, bahsettiğim Champs Elysées taraflarındaki bu tarz lüks sokaklardan farklı. “Zaten sokakmış da sokak sakinleri tarafından özelleştirilmiş gibi” değil de, “zaten özel geçitmiş de turistik amaçla ziyarete açılmış” gibi duruyor 🙂

Kapıdan içeri girdiğiniz anda ortam bir anda değişiyor; Bastille Meydanı‘nın o kalabalık ve curcunasından eser kalmıyor, Paris civarında sakin sepenek bir mahalleye gelmiş gibi oluyorsunuz; hatta apartmanlar biraz daha az katlı olsa, şirin bir tarihi kasabaymış gibi hissedebilirsiniz.

1790‘da sanat ve zanaat atölyelerinin buraya yerleşmesiyle birlikte bir çekim alanı olan Cour Damoye, günümüzde ilginç atölyelerin işlevini sürdürdüğü bir geçit durumunda. Bu kadar merkezi bir yerde olmasına rağmen çok kalabalık olduğunu hiç görmedim çünkü kimse buranın farkında değil sanki. Ben bu yazıyı ilk yayınladığım zaman Time Out Paris’te ve hatta Wikipedia’da bile iki üç satırla geçiştirilmiş Cour Damoye’nın özel bir yer olduğunu düşünüyorum. Özellikle uzak bir yerden gelip görülmeye değecek kadar değilse bile, bence Bastille tarafında gezerken mutlaka içinden bir geçilmesi, bu güzel atmosferin içine girilmesi gerekiyor sanki.

Cour Damoye’da en çok ilgimi çeken dükkan “Eski Afiş Tamir Atölyesi” oldu. Böyle bir kaygınız olduğu bir dünyada yaşadığınızı düşünsenize. Eski bir afişiniz var ve derdiniz onu birilerine onartmak ve dünyada böyle bir iş için talep geleceğini düşünüp Cour Damoye’da dükkan açmış insanlar var… Bu gerçekten bir şey demek; hep anlatmaya çalıştığım gibi Paris aslında bu demek…

Yaklaşık 150-200 metre uzunluğundaki bu kısa sokağın/geçidin sonuna gittiğinizde de Bastille‘in arka sokaklarından birine Rue Daval‘e çıkıyorsunuz. Dilerseniz buradan geri dönüp meydanın karmaşasına karışabilir, dilerseniz sola dönüp ulaşacağınız caddeden sağa doğru dümdüz ilerleyerek yeşil bir hat boyunca Saint Martin Kanalı‘na kadar uzun bir yürüyüş yapabilir ya da sağa dönerek bir sürü kafe, bar ve restoranın olduğu bölümde dolaşarak kaybolabilirsiniz.

Cour Damoye’ya M1, M5 ve M8 metrolarıyla ulaşmanız mümkün. Tabii ki yazının başında belirttiğim gibi Bastille istasyonunda inmeniz gerekiyor. Bölgede ve yakın çevrede yapılacaklar içinse Bastille Meydanı – Place de la Bastille yazıma göz atmanızı öneririm.

Keyifli geziler, keyifli keşifler.

Adres: Cour Damoye, Bastille, 75011 Paris

Paris’teki Diğer Pasajlar:

• Vivienne Pasajı – Galerie Vivienne
• Colbert Pasajı – Galerie Colbert
• Choiseul Pasajı – Passage Choiseul
• Jouffroy Pasajı – Passage Jouffroy
• Passage des Panoramas – Panoramas Pasajı
• Verdeau Pasajı – Passage Verdeau
• Prensler Pasajı – Passage des Princes
• Grand Cerf Pasajı – Passage du Grand Cerf
• Kahire Pasajı – Passage du Caire
• Vero Dodat Pasajı – Galerie Véro-Dodat
• Cour du Commerce Saint-André